O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

7.5.Venoskleroterapiya 
Venoz tomirlarda biriktiruvchi to`qima paydo bo`ladi, bu keyinchalik tulik 
so`rilib ketadi. Odatda sklerotik dori vosita sifatida 
detergent 
(endotelial oqsillarni 
koagulyatsiyalovchi) dori vositalar yoki giperosmotik eritmalar (endotelial 
hujayralarni degidratatsiyalovchi) qo`llaniladi. Yurtimizda shu maqsadda 
detergentlardan 
destilat
(trombovar, fibroveyn) va 
polidokanol
(etoksiskleron), 
sirtfaollikka ega bo`lgan vena endoteliysini jaroxotlovchi, tromb hosil qiluvchi, va 
natijada venalarni obliteratsiyasiga sabab bo`luvchi dori vositalar qo`llaniladi.
Tana pastki qism venalari varikoz kengaymalarini mahalliy 
davolash 
Dori vositalarni mahalliy qo`llash yordamchi ahamiyatga ega. Bu davolash usuli 
sodda va qulay bo`lganligi tufayli keng qo`llaniladi, ammo samaradorligi har 
doim ham o`zini oqlamaydi. 
Mahalliy davolash uchun yuqorida aytib o`tilgan venoprotektor faollikka ega 
bo`lgan (Ginkgo dori vositalari geli, stiklo-3 fort dori vositasining kombinirlangan 
kremi, trokserutin malhami, kashtan o`simligi mevasi dori vositasining geli- 
venitan), trom hosil bo`lishiga to`sqinlik qiluvchi dori vositalar (tarkibida geparin 

---

- 438 -
saklovchi malham va gellar,), yallig’lanishga , allergiyaga qarshi effektga ega 
bo`lgan glyukokortikoidlar (dermatit va ekzemalarni davolash uchun malham va 
kremlar), mikroblarga qarshi moddalar, mahalliy anestetiklar, hamda yaralarni 
bitkazuvchi va tozalovchi xususiyatga ega bo`lgan moddalardan foydalaniladi.
Dori vositalarni mahalliy qo`llanilganda, sensibilizatsiya va qontakt dermatitlarni 
kelib chiqishini hisobga olish kerak. Shuning uchun oldindan, dori vositaga 
bemor terisini reaksiyasini tekshirishimiz lozim. Teriga surtiladigan dori vositalar 
(mahalliy anestetiklar, neomistin, polimikstin, ba’zi venotrop dori vositalar, 
geparinoidlar) allergik reaksiyalarni chaqirishi tufayli ehtiyotlikga e’tibor berish 
kerak.