O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

 
(Oleum Ricini)
–
ushbu dori vosita kanakunjut 
urug‘idan ajratilgan toza yog‘dan iborat. Ichilganda 12-barmoqli ichakda lipaza 
ta’sirida glitserin va ritsinol kislotasiga parchalanadi. Ritsinol kislotasi esa 
ichakdan suv va elektrolitlarni so‘rilishini susaytiradi. Najas hajmi ortadi. 
Bundan tashqari ritsinol kislotasi ichak shilliq qavatidagi retseptorlarni 
qo‘zg‘atib, peristaltikani kuchaytiradi. Parchalanmagan moy va hosil bo‘lgan 
glitserin ichakning ichki devoriga najasni ishqalanishini kamaytiradi va 
harakatini osonlashtiradi. Dori vosita ta’siri ichilgach 2-6 soatdan keyin 
boshlanib, tahminan 6 soat davom etadi.
Qo‘llanilishi: qabziyat, ichakni rentgenologik tekshiruvidan oldin 
tozalash. YOg‘da eruvchi moddalar bilan zaharlanganda qo‘llash mumkin emas 
(
kerosin, benzin, benzol, erkak paporotnigi
) 
Noxush ta’siri: qayt qilish, qorinda og‘riq, bachadonni reflektor qisqarishi, 
gipokaliemiya. Davomli qo‘llanganda ozuqa vositalarini so‘rilishini va ovqat 
hazm bo‘lishini buzadi. 
Tozalangan vazelin moyi
 
– ichakda najasni o‘rab olib uni surkalishini va 
harakatini osonlashtiradi. MITdan so‘rilmaydi. SHu sababli unda erigan zaharlar 
ham so‘rilmaydi. Surunkali qabziyatlarda, yog‘da eruvchi moddalar bilan 
zaharlanganda qo‘llaniladi. 1-2 osh qoshiq ichiladi (emulsiya sifatida). 

---

- 513 -
Rovoch ildizi - tabletkalari (Tab. radicis Rhei ) 
Tog’ jumrut po‘stlogining suyuq ekstrakti ( Extr. Frangulae fluidum ) 
Sano bargi (Infusum foliorum Sennae) 
Senadeksin
 
(sano bargini fiziologik faol moddalaridan iborat tabletka). 
Tisasen
 
(dr. 10 mg. sennozidlar A va B bor, xuddi senodeksinga o‘xshash 
dori vosita). 
Ushbu 
o‘simliklardan 
tayyorlangan 
dori 
vositalar 
tarkibida 
antroglikozidlar 
bor. 
Ichilgandan 
so‘ng 
qonga 
so‘riladi. 
Jigarda 
antroglikozidlarning qandsiz qismidan