O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

B. Venoprotektor ta’sirga ega bo`lgan dori vositalar 
P-vitamin faoligiga ega bo`lgan moddalar qadimdan ma’lumdir. Bu 
o`simliklardan olingan bioflavonoidlar guruhidir. Etalon dori vositasiga rutin 
(rutozid) kiradi. Dori vosita kapilyarlarni o`tkazuvchanligini va sinuvchanligini 
kamaytiradi. Mikrosirkulyatsiyani yaxshilaydi, shishlarni kamaytiradi. Tana 
pastki qism a’zolarni venoz tomirlarini surunkali yetishmovchiligida ijobiy 
ta’sirga ega.
Rutinga o`xshash ta’sir qiluvchi, uning yarim sintetik hosilasiga trokserutin 
(troksevazin, venoruton) kiradi. Ichishga, parenteral, va mahalliy (gel holida) 
buyuriladi. Ichishga buyurilganda t
1/2
~ 24 soat. Organizmdan o`t-safro orqali 
chiqib ketadi. Nojo`ya effektlariga ovkat hazm qilish traktini eroziv 
jarohatlanishi, allergik xarakterdagi teri toshmalari, bosh og`rig`laridir.
Ginkgo biloba daraxti bargidan olingan dori vositalarga katta e`tibor 
qaratilmoqda.Uning ta’sir qiluvchi moddalariga flavonglikozidlar, terpenlaktonlar 
(ginkolid, bilobalid) kiradi. Amaliyotda standartlashtirilgan Ginkgo biloba 
bargining ekstraktidan foydalaniladi. 
Bilobil, ginkio, memoplant
tijorat nomlarida 

---

- 437 -
ishlab chiqariladi. Antioksidant, shishlarga qarshi, va antiagregant ta’sirlarga ega. 
Ichishga 
buyuriladi. Yaxshi so`riladi. t
1/2
~ 4-5 soat. Ba’zan dispeptik o`zgarishlar, terida 
allergik toshmalar, bosh og`rig`i kelib chiqadi.
Sintetik 
kaltsiy dobezilat
(doksium) kapillyarlarni rezistentligini oshiradi, 
o`tkazuvchanligini 
pasaytiradi, 
qonning 
reologik 
xususiyatini 
va 
mikrosirkulyatsiyani 
yaxshilaydi, 
hamda 
trombostitlar 
agregatsiyasini 
kamaytiradi. Ichish uchun qabul qilinadi. Ichakdan yaxshi so`riladi. Qisqa vaqt 
ta’sir ko`rsatadi. t
1/2
~ 1 soat. O`zgarmagan holatda siydik bilan ajraladi. Quyidagi 
nojo`ya effektlarni dispeptik o`zgarishlar, terining allergik reaksiyalari chaqiradi. 
Bunday holda dori vosita berishni to`xtatish kerak. Teriga qo`llanilganda ham 
dori vosita absorbstiyalovchi xususiyatga ega.