20- laboratoriya mashg‘ulot flavonoidlar guruxiga kiruvchi dori vositalar taxlili

20- LABORATORIYA MASHG‘ULOT

Flavonoidlar guruxiga kiruvchi dori vositalar taxlili.

1. 
   Fenilxroman qator dori moddalar tahlili mohiyatini tushuntiring
   
2. 
   Rutin dori moddasini chinligini va miqdorini aniqlb bering
   
3. 
   SF usulini kvertsetintahlilida qo’llanilishini izohlang.
   

Таdqiqot ob’ekti: Rutin

Laboratoriya ishning rejasi va aniqlash tartibi:

Rutinum

3-рамногликозил- 3,5,7,3',4'- пентаоксифлавон

Tasvirlanishi: Rutin sof holda sarg`ish-yashil, mayda kristall kukun , xidsiz va mazasiz

Eruvchanligi: spirtda qiyin eriydi, suyultirilgan ishqorlarda eriydi, suv, efir, xloroform va benzolda erimaydi. U 183-194°S haroratda suyuqlanadi.

Chinligi: 1 preparatni 100 ml 0.5 %li xlorid kislotada qaynatamiz va filtrlaymiz. 5ml filrtatga 0.3 ml NaOH va 3 ml feling reaktivi qo`shamiz: Qaynatganda aralashmada qizil cho`kma xosil bo`ladi.

5 mg preparatni 5 ml 1n li natriy ishqorda eritamiz: sarg`ish zangori rang xosil bo`ladi.

0.02gr preparatni 5 ml 95% li qaynoq spirtda eritamiz, bir necha tomchi konsentrlangan xlorid kislota qo`shamiz va 0.05gr magniy kukini yoki magniy qirindisi qo`shamiz: asta sekin eritma qizil rangga bo`yaladi.

Nur yutish ko`rsatkichi:0.002 %li preparat eritmasi absolyut spirt bilan spektrofotometrning 1 sm li qalinlikdagi kyuvetada o`lchanganda maksimum nur yutish to`lqin uzunligi 259 nm va 362.5nm

Miqdori: 0,01 (a.t) rutin 100 ml li o`lchov kolbasiga solinadi va 60 ml toza suvda suv xommomida to`liq erib ketguncha eritiladi.so`ngra eritma sovutilib,o`lchov kolbasining belgisigacha suv bilan etkiziladi(A).

Tayyor A eritmadan 4 ml olib 25 ml o`lchov kolbasiga solinadi. Ustiga 1 tomchi suyultirilgan sirka kislota qo`shib belgisigacha suv bilan etkaziladi. Tayyorlangan eritmaning optic zichligi 350 nm to`lqin uzunligida qalinligi 10 mm bo`lgan kyuvetalarda o`lchanadi.(SF) taqqoslash uchun toza suv ishlatiladi. Quyidagi formula orqali rutinni foiz miqdori xisoblab topiladi.

Tekshiruvlar natijasida olingan natijalarni taxlil qilish va hisoblash;

O‘quv-tadqiqot ishlari asosida xulosalar chiqarish va bayonnomalarni rasmiylashtirish.

Asbob va uskunalar. Tadqiqot ishlarini olib borilishi uchun quyidagilar zarur:

- elektron tarozi;

- 25ml, 50ml, 100ml, 200ml, 250 ml i 500 ml li o‘lchov kolbalar;

- probirkalar, silindrlar, konussimon kolbalar;

- filtr qog‘ozi;

- reaktivlar;

- erituvchilar.

Laboratoriya ishlarini o'tkazish qoidalari va xavfsizlik choralari.
Kimyo laboratoriyalariga faqatgina xavfsizlik texnikasi bilan tanishib maxsus jurnalga imzo qo‘ygan talabalargina kirib ishlashga ruxsat beriladi.

Laboratoriya ishiga tushishdan oldin talabalar texnika xavfsizligini tushungandan so‘ng ruxsat berilishi lozim:

· laboratoriyada tozalik va texnika xavfsizligiga rioya qilish shart;

· · kimyoviy reaktivlar qadog‘ida yozilgan ko‘rsatmalar asosida saqlanishi shart;

· ishni tugatgandan so‘ng ish joyini tozalash, kimyoviy qoldiqlarni neytrallash va idishlarni zararsizlantirish shart;

· kimyoviy reaktivlarning qoldig‘ini, organik erituvchilar va suvli kimyoviy moddalar eritmasini rakovinaga to‘kish mumkin emas. Bunday qoldiqlar maxsus idishlarga solinadi (shisha).

Laboratoriya ish joyida ovqatlanish va oziq ovqat maxsulotlarini saqlash man etiladi. Suv ichish va dori moddalarini mazasini tatib ko‘rish man etiladi. Moddalarni xidini zaxarli emasligiga ishonch xosil qilingandan so‘ng aniqlash mumkin.

Laboratoriyada xar doim quyidagini esda saqlash lozim: neorganik birikmalar toksik xususiyatga ega bo‘lganlari juda ko‘p va bundan tashqari alangada portlash xususiyatiga ega. Laboratoriya xalatda bo‘lish shart.Zaxarli va o‘yuvchi ishqor, kislota moddalari bilan ishlaganda ehtiyot choralarini qo’llash shart. Laboratoriya stollaridashaxsiy buyumlarni qo‘yish, ustki kiyimlarni ilishvaoyoq kiyimlarni qoldirish mumkin emas.

Eritmalarni qizdirish jarayonida probirkaning boshi devor tomonga qaratilishi lozim. Suvda yaxshi erimiydigan va probirkada ozroq suv qolganda eritma toshib uchishi extimoli mavjud. Organik modda qatlami ostidagi suv qaynab otilish extimoli mavjud. Shuning uchun probirka bosh qismini iloji boricha xech kim yo‘q tomonga qaratiladi.

Zaxarli xidli moddalar bilan ishlaganda xavo tortuvchi uskuna tagida ish bajarilishi lozim.

Idishlarni quritish shkafida 110⁰-140⁰ C daquriguncha qoldiriladi va usha erda sovutiladi. Olovli spirtovka yoki elek­troplitkada idishlarni quritish man etiladi.