O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta′lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Marganets 
 
Marganets har bir hujayraning shakllanishi va rivojlanishi uchun kerak, 
yana  u  temir,  mis  unsurlarining  yaxshi  o‘zlashtirilishini  ta'minlaydi.  B
1 
vitaminining  ham  faoliyati  marganetsga  bog‘liq,  u  tanada  kam  bo‘lsa,  bu 
vitamin  hyech  bir  ta'sir  kuchiga  ega  bo‘lmaydi.  Marganets  ko‘pgina  zaharli 
moddalarni  zararsizlantirish  xususiyatiga  ega.  Shuning  uchun  ham  ovqatdan 
zaharlanish holatlari bo‘lganida me'daichak yuvilgandan keyin marganetsning 
kaliyli tuzidan tayyorlangan kuchsiz eritmasini ichish tavsiya qilinadi.  
21-jadval  
Ba'zi bir oziq-ovqat mahsulotlari tarkibida marganets miqdori (100 g da 
mkg) 
Oziqovqatlar 
Marganets  
Oziqovqatlar 
Marganets  
Qora non 
Bug‘doy non 
Grechka yormasi 
Makaronlar 
Loviya 
No‘xat 
Kartoshka 
Malina 
Mol buyragi 
1460 
1165 
1460 
406 
1390 
1270 
243 
930 
164 
Karam 
Lavlagi 
Sarimsoq 
Pomidor 
Shivit 
Shovul 
Petrushka  
Mol jigari 
Mol go‘shti 
240 
638 
370 
137 
810 
980 
627 
345 
67 

---

194 
 
Tuxum 
Sabzi  
78 
269 
Baliq 
  
62 
 
Marganetsga bo‘lgan kecha-kunduzlik ehtiyoj 5-7 mg atrofida bo‘lib, u 
ko‘p  uchraydigan  mahsulotlarga  qora  non,  bug‘doy  non,  grechka  yormasi  va 
boshqalar  kiradi.  20-jadvalda  ayrim  oziqovqat  mahsulotlarida  uchraydigan 
marganets miqdori haqida ma'lumot keltirilgan.  
Yuqorida  biz  ko‘rib  o‘tgan  ma'danli  moddalardan  tashqari  yana 
shundaylari  ham  borki  ular  zaharli  bo‘lib,  vujudga  zahar  sifatida  ta'sir  qiladi. 
Ular havo, suv va oziqovqatlar  mahsulotlari tarkibida turli yo‘llar bilan  (zavod 
va  fabrikalar,  transport  vositalaridan  ajraladigan  chiqindilar  va  b)  orqali  kirib 
qoladi va shu bois nafas olish, suv ichish va ovqatlanish jarayonida tanamizga 
singadi. Kadmiy, qalay, simob ana shular jumlasiga kiradi.