O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta′lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

 
Nazorat uchun savollar 
 
1.  Organizmda energiya almashinuvi nima uchun kerak? 
2.  Iste’mol 
qilinadigan 
oziq-ovqatlar 
tarkibidagi 
energiyaning 
sarflanishidan kam va ko’p bo’lishi qanday oqibatlarga olib keladi? 
3.  Asosiy almashinuv deganda nimani tushunasiz? 
4.  Asosiy almashinuvni hisoblash formulalarini izohlang? 
5.  Asosiy almashinuvga ta’sir ko’rsatuvchi omillar. 
6.  Ovqatning spetsifik-dinamik ta’sirini ta’riflang? 
7.  Sutkalik  energiya  sarfiga  ko’ra  mehnatga  yaroqli  aholi  guruhlarini 
ta’riflab bering? (Erkaklar va ayollar uchun) 
8.  Turli  guruhlarda  energiya  sarfi  o’zgaruvchi  miqdormi,  agar  shunday 
bo’lsa uning sabablarini tushuntirib bering? 

---

224 
 
9.  Energiya  sarfiga  ko’ra  aholi  guruhlarining  yoshga  nisbatan  yana 
guruhlanishi nima uchun kerak? 
10.  Bolalar va o’smirlarda kuzatiladigan energiya sarfini ta’riflang? 
11. Keksalar  va  homilador  ayollar,  emizikli  ayollarda  sutkalik  energiya 
sarfi haqida ma’lumot bering? 
12.  Ayrim  kasb  egalarining  sutkalik  energiya  sarfi  haqida  ma’lumot 
bering? 
 
13. Ehtiyojdan  kam  ovqatlanish  deganda  nimani  tushunasiz  va  uning 
asosiy sabablarini keltiring? 
14.  Oqsil energetic taqchillik deganda nimani tushunasiz? 
15. Aholi iste’mol qiladigan asosiy oziq-ovqat mahsulotlaridan qaysilarida 
almashtirib  bo’lmaydigan  aminokislotalar  eng  ko’p,  o’rtacha  va  kam 
uchraydi? 
16.  Oziq-ovqat  mahsulotlari  mo’l-ko’lchiligida  ham  ayrim  oziq 
moddalarga nisbatan tanqislik bo’ladimi? 
17. Homilador  ayollar,  sut  emizadigan  onalar  va  yosh  bolalarda  oqsil 
tanqisligini ta’riflang? 
18.  Ehtiyojdan 
kam 
ovqatlanishni 
bartaraf 
qilishda 
oqilona 
ovqatlanishning o’rni. 
19.  Ehtiyojdan  ko’p  ovqatlanishning  asosiy  sabablari  va  u  keltirib 
chiqaradigan salbiy oqibatlar. 
20.  rivojlanayotgan  va  rivojlangan  mamlakatlarda  uchraydigan 
semirish sabablarini tushuntirib bering? 
21.  Semirishdan  qutulish  va  uning  oldini  olish  bo’yicha  chora-
tadbirlarni aytib bering? 
22.  Ehtiyojdan  ko’p  ovqatlanishning  yurak-qon  tomirlari  faoliyatiga 
ta’sirini izohlang? 
23.  Ehtiyojdan ko’p ovqatlanish va saraton kasalligi.  
24. 
Ovqatlanish 
tartibi 
yoki 
rejimining  mohiyati  haqida  tushuncha  bering,  uni  ratsional 
ovqatlanishning muhim qismi ekanligini asoslang? 
25. 
Hayvonlar 
hayotidagi 
ovqatlanish  tartibining  buzilishi  bilan  bog’liq  holatlarga  misollar 
keltiring? 

---

225 
 
26. 
Tirik 
organism 
funksiyalarining 
bioritmlar 
(biomaromlar)  bilan  bog’lanishini 
asoslang? 
27. 
Bioritmlar  va  ovqat  hazm 
qilish tizimi o’rtasidagi bug’lanishni qanday tushunasiz? 

---

226