O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta′lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

B3 vitamini (pantotenat kislota) 
 
Pantotenat  kislota  qariyb  barcha  hayvon  va  o‘simlik  mahsulotlarida 
uchraydi,  shuning  uchun  ham  unga  bunday  nom  berilgan,  ya'ni  yunoncha 
“pantion” – hamma yerda mavjud demakdir. 
Bu  vitamin  yetishmasa,  tajriba  o‘tkazilgan  hayvonlarda  turli  –  tuman 
kasalliklar,  jumladan  o‘sishdan  to‘xtash,  tuklarning  tushib  ketishi,  ichki 
sekretsiya  bezlari  faoliyati  buzilishi  va  qon  quyilishi,  falajlanish,  ishtahaning 
yo‘qolishi  va  boshqalar  kuzatiladi.  Odamda  pantotenat  kislotaning  taqchilligi 

---

165 
 
oyoq  barmoqlarining  tez-tez  uvishib  qolishiga,  keyinchalik  oyoq  kafti  va 
barmoqlarida  kuchli  kuyukchan  og‘riq  paydo  bo‘lishiga  olib  keladi.  Bunday 
o‘zgarishlar moddalar almashinuvi jarayonida uglevod va yog‘larning bir-biriga 
aylanish  holatining  buzilishidan  kelib  chiqadi.  chunki  V
3
  vitamini  bu  holatni 
boshqarib boradigan fermentlar tarkibiga kiradi.  
Bu  vitamin  ba'zan  umr  uzaytiruvchi  vitamin  ham  deyiladi,  chunki  u 
yetishmasa  sochlar  oqarib,  terilar  bujmayib,  odam  qarimsiq  bo‘lib  qoladi.  Bu 
vitamin  quyosh  nuriga  ancha  chidamli  bo‘lsada,  ishqorli  va  kislotali  muhitda 
tez parchalanib ketadi.  
Mol  jigari,  go‘shti,  baliq,  tuxum  va  har  xil  donlar,  dukkaklilar,  rangli 
karam  bu  vitaminga  ancha  boy,  u  qisman  yo‘g‘on  ichak  mikroflorasi 
tomonidan ham sintez qilinadi.