O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi guliston davlat universiteti boshlang'ich va maktabgacha ta'lim metodikasi kafedrasi tabiatshunoslik va uni o’qitish metodikasi

Dars maqsadi: Tabiatshunoslikni o’qitishda foydalanadigan dars turlari haqida batafsil ega bo’lishlariga erishish.
Umumiy tushunchalar Darsning qaysi tipi tanlanmasin, uning muvaffaqiyatli o'tkazilishi o'qituvchining muntazam va har tomonlama tayyorlanishiga bog'liqdir. Bu tipdagi dars tuzilishi quyidagicha: 1) yangi bilimlar ongli o'zlashtirilishi uchun zarur bo'lgan materialni takrorlash va kuzatishlar kundaligi bilan ishlash; 2) dars mavzusi va maqsadini bildirish; 3) yangi materialni o'rganish (kirish suhbati, amaliy ish, o'qituvchi hikoyasi); 4) amaliy ish mazmuni bo'yicha suhbat; 5) o'quvchilarning mustaqil ishlashi (daftarlar, darslik, qiziqarli idrokiy material, kontur va tabiiy xaritalar, dasturlashtirilgan kartochkalar va shu kabilar bilan); 6) o'quvchilarning o'rganilgan materialni tushunganliklarini tekshirish; 7) dars yakunini chiqarish; 8) uyga vazifa berish (qo'yilgan maqsadga qarab, darsning xohlagan vaqtida berilishi mumkin).
Кеrakli jihozlar va materiallar: Flepchatkalar, oddiy va rangli qalamlar, o’chirg’ich, daftar, plakatlar.
Ishni bajarish tartibi:
O'qitishning shakli tarbiyaviy ta’lim jarayonida o'qituvchi tomonidan foydalaniladigan o'quvchilarning o'quv, idrok qilish faoliyatini o'tkazish (sinfda, tabiatda va shu kabilarda) sharoitlariga muvofiq holda tashkil qilinishidir.Maktablarda o'rganiladigan barcha predmetlar uchun o'quv ishlarining asosiy shakli darsdir. Darslarda davlat dasturi va ma’lum darajada darslikda belgilangan o'quv materiali o'qitiladi. Darslarga qatnashish o'quvchilarga majburiydir.
Nazorat savollari:
1. Tabiatshunoslikni o'qitishning shakllari haqida nima deya olasiz?
2. Dars nima?
3. Darsning didaktik maqsadini qanday tushunasiz?
4. Darsning umumiy sxemasi nima?
5. Tabiatshunoslik darslariga qanday talablar qo'yiladi?
6. Tarbiyaviy talablar nima?
7. Didaktik talablarni qanday tushunasiz?
8. Psixologik talablaming ahamiyati nimada?
9. Gigiyenik talablaming mohiyati nimada?
10. Tabiatshunoslik fanida qaysi dars tiplari mavjud?


Mustaqil ish topshiriqlari:
1. Tabiatshunoslik darslarida mantiqiy flrklashni rivojlantirish xususiyatlarini izohlab bering.
2. Dars ishlanmasi tuzishda ta’limiy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi vazifalarni ko'rsatib bering.
3. Dars — tabiatshunoslikni o'qitishning ham yetakchi shakli ekanligi haqida ma’lumot tayyorlang.
4. Zamonaviy dars tuzilishining ichki, kichik tuzilishlarini yoritib bering.
5. Zamonaviy tabiatshunoslik darslarini takomillashtirish xususiyatlarini qanday tushunasiz, izohlab bering.
4 – машғулот. Mavzu. TABIATSHUNOSLIK O’QITISH VOSITALARI