O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi guliston davlat universiteti boshlang'ich va maktabgacha ta'lim metodikasi kafedrasi tabiatshunoslik va uni o’qitish metodikasi

Dars maqsadi: Ekskursiyalarda o’quvchilar ongi va qalbiga milliy istiqlol g’oyasini singdirish yo’llarini orgatish.
Umumiy tushunchalar: O'qitishning xilma-xil metodlari va uslublaridan foydalanish jihatidan darslarga o'xshash bo'lgan ekskursiya ayni vaqtda o'ziga xos belgilarga ham egadir. U maktabdan tashqarida o'tkaziladi va ko'proq vaqt talab qiladi, vaqt faqat bilish faoliyatigagina emas, balki o'rganish obyekti tomon va orqaga qarab harakatlanishga ham sarflanadi. Ekskursiya vaqtida bilimni faqat o'qituvchigina emas, balki boshqa shaxslar ham bayon qiladilar. Uning farq qiladigan muhim belgisi — atrof borliqning obyekt va hodisalari bilan tanishtirishdir.
Кеrakli jihozlar va materiallar: Flepchatkalar, oddiy va rangli qalamlar, o’chirg’ich, daftar, plakatlar.
Ishni bajarish tartibi:
Ekskursiya jarayonida o'qituvchi o'quvchilarning bilish faoliyatiga rahbarlik qiladi, bunda og'zaki (hikoya, suhbat, tushuntirish),ko'rgazmali (suhbat jarayonida kuzatish) va amaliy (o'quvchilarning amaliy ishlariga rahbarlik qilish) metodlardan foydalanadi.Ekskursiya jarayonida o'quvchilar faqat kuzatibgina qolmasdan,balki o'rganilayotgan obyekt to'g'risida yangi ma’lumotlar olishlari va ulardan amalda foydalana bilishlari kerak. Olgan bilimlarning natijalarini o'quvchilar so'zlab bera olishlari lozim.


Nazorat savollari:
1. Tabiatshunoslik darslari orasida ekskursiya darsi qanday o'rinni egallaydi?
2. Ekskursiya darsiga tayyorgarlikning asosiy bosqichlari nimalardan iborat?
3. Ekskursiya vaqtida qanday tajribalarni o'tkazish mumkin?
4. Ekskursiya davomida o'quvchilar qanday ishlarni bajarish imkoniyatiga ega bo'ladilar?
5. Ekskursiya o'tkazishda qanday metodlardan foydalaniladi?
6. Ekskursiya darsida turli metodlardan qay yo'sin samarali foydalanish mumkin?


Mustaqil ish topshiriqlari:
1. Boshlang'ich sinflar tabiatshunoslik fanidan ekskursiya darslarini takomillashtirish yo'llari haqida ma’lumot yig'ing.
2. Hozirgi zamon maktablarida ekskursiya darslarining innovatsion va integratsiyalash xususiyatlarini yoritib bering.
3. Tayanch maktablarida tabiat qo'yniga ekskursiyalar tashkil etish va o'tkazish uslublarini tahlil qiling.
4. 1 - 2 - sinflar uchun tabiatda o'tkaziladigan ekskursiya va kuzatishlaming jadvalini tuzing.
5. 1 -2 - sinflar uchun tabiatda ekskursiya va kuzatishlar o'tkazilganidan keyingi izohli oq'ish darsining reja va konspektini tuzing («O'qish kitobi»dan matn tanlab).
3 – машғулот. Mavzu. TABIATSHUNOSLIKNI O’QITISHDA FOYDALANADIGAN DARS TURLARI