O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi farg`ona davlat universiteti matematika-informatika fakulteti

1. Tanlash usuli (1) taqqoslama bu usul orqali yechish uchun taqqoslamadagi о‘rniga chegirmalarning tо‘la sistemadagi barcha chigirmalar ketma –ket qо‘yib chiqiladi. Ulardan qaysi biri tо‘g‘ri taqqoslamaga aylantirsa, usha yechim bо‘lim hisoblanadi. Biz oldingi temadagi ikkita misolni shu usulda yechishdik. Ammo taqqoslama moduli ancha katta bо‘lganda bu sul unga samara bermaydi.
2. Koeffetsentlarni о‘zlashtirish usuli. Taqqoslamani bu usul orqali yechish uchun taqqoslamalarning xossalaridan foydalanib noma’lum oldidagi koeffitsentni va ni shunday о‘zgartirish kerakki о‘ng tomonda hosil bо‘lgan son ning koeffitsentiga bо‘linsin.
Agar bо‘lsa, yangi о‘zgaruvchiga о‘tish maqsadga muvofiq bо‘ladi.
1. Misollar.


3. Eyler teoremasidan foydalanish. Bizga ma’lumki, agar bо‘lsa u holda edi.
Buning har ikkala tomonini ga kо‘paytirsak deb yozish mumkin. Oxirgi taqqoslamani bilan solishtirib,
ekanligiga
ishonch hosil qilish mumkin. Ammo misollar yechimida ifodani model bо‘yicha eng kichik chegirmaga keltirish lozim.
Misol.

Mabodo taqqoslamaning moduli yetarlicha katta bо‘lsa, yuqoridgi usullarining birortasi ham uncha samara bermaydi. Bnday taqqoslamalarni yechish uchun quyidagi usuldan foydalanamiz.
4. Uzluksiz kasrlardan foydalanish usuli. Bizga quyidagi (1) taqqoslama berilgan bо‘lsin, bunda kasrni uzluksiz kasrga yoyib, uning sunosib kasrlarini deb belgilaymiz. Bu kasr qisqarmas kasr bо‘lganidan u holda tenglik shaklini oladi. Bu tenglikdan yoki ni hosil qilamiz. Oxirgi taqqoslamani ikkala tomonini ga kо‘paytramiz: (2) Bu oxirgi (2) va (1) formuladan (3) hosil qilamiz. Bunda son kasrning munosib kasrdagi suratdan iborat. Dastlabki (1) taqqoslamani yagona yechimga ega bо‘lgani uchun ham (3) yechim (1) taqqoslamaning yechimi bо‘ladi.
Misol. taqqoslama yechilsin. bо‘lgani sababli taqqoslamaning moduli va ikkala qismini 3 ga bо‘lamiz: Endi kasrni munosib kasrlarga yoyamiz.
Demak,
bо‘lib,

	0	3	4	7	1	2
	1	3	13	97	107	308

.
Berilgan taqqoslamaning yechimlari dan iboratdir.

XULOSA
Men ushbu kurs ishini yoritish jarayonida mavzuga doir barcha ma’lumotlarni tahlil qilib, mavzu borasidagi bilimlarimni yanada oshirdim. Bu esa kelajakda bu mavzularga oid misol va masalalarni qiyinchiliksiz yecha olishimizga poydevor bo’lib hizmat qiladi.Taqqoslama haqida tushuncha , chiziqli taqqoslamalarni yechishni , tub modul bo’yicha boshlang’ich ildiz topishni va shu bilan bir qatorda asosiysi tub modul bo’yicha yuqori darajali taqqoslamalarni yechishni o’rgandim.
Kurs ishi yozish davomida tub son haqida ham ma’lumotlarga ham ega bo’ldim. Tub son xossalarini ham o’rganib chiqdim va ba’zi misollarda tadbiqlarini ham ko’rib chiqdim.Tub sonlarni xossalari yuqori darajali taqqoslamalarni yechish uchun qo’llanishini ham bilib oldim.
Mavzu so’ngida tub modul bo’yicha boshlang’ich ildizlar sonini topish va tub modul bo’yicha yuqori taqqoslamalarni yechishni o’rgandim . Men bu kurs ishini yozish davomida o’zim uchun juda kerakli ma’lumotlarga ega bo’ldim. Kurs ishini yozishdan maqsad ham shu edi.Ilimli inson hech qachon xor bo’lmaydi, ilim izlashdan to’xtamang!