O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi berdaQ nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti

Zarnabdoshlar (Taxaceae) oilasining 20 ga yaqin turi Sharqiy Osiyo va Janubiy Аmerikada tarqalgan uning faqat mevali zarnab (T. Bacata) turi Toshkentda ma’daniy xolda o’stiriladi. Bu G’arbiy Yevropa va Osiyoning relikt o’simligidir. Zarnab mevali o’simliklardan hisoblanib uzoq umr (2—3 ming yil) ko’radi. Uning balandligi 25 metrga boradi, yog’ochi uzoq vaqt saqlanadi, har qanday sharoitda ham chiday oladi va soyaga bardoshli. Qubbasi navbatlashgan, ikki qator, uchi o’tkir, to’k yashil rangli. Zarnab ikki va bir uyli o’simlik. Barg qo’ltig’ida joylashgan erkak qubbalari qalqonsimon mikrosporofillar to’plamidan shakllangan, changchisida havo kamerasi bo’lmaydi, urug’chi qubbasida urug’ pardasi yo’q. Megasporangiylar bittadan uchki novdalarning qo’ltig’ida joylashgan bo’lib,urug’ qipiklari cheti bilan birlashib tovoqcha shaklini olgan. Urug’ning sirti mevaga o’xshash yumshoq. Shuning uchun ham mevali zardob deb yuritiladi. Yetilgan urug’I ko’pincha och qizil, yumshoq shirali. Tarkibida zaharli alkoloid bor.
Zarnabning yog’ochi qattik, chirimaydigan bo’lganligi tufayli, juda qimmatli hisoblanadi. Zarnab turkumining 10 ga yaqin turi O’rta yer dengizi atroflarida xususan uning janubiy qismida Yevropa, Osiyo va Janubiy Аmerikada keng tarqalgan.
amiz.