O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar instituti

Bangidevona (Дурман) - Datura L.
Bangidevona o’simligi Ituzumdoshlar - Solanaceaae oilasiga mansub, bir yoki ko’p yillik o’t o’simliklardir. Tibbiyotda uning ikki turidan foydalaniladi - Meksika bangidevonasi (Дурман индейский или мексиканский) - Datura Innoxia Mill. bo’yi 60-150 sm ga etadigan ko’p yillik o’t o’simlik. Yatani Markaziy va Janubiy Amerika hisoblanadi. Bu tur Kavkaz ortida va Qozog’istonning Chimkent viloyatida bir yillik о’simlik sifatida madaniy sharoitlarida o’stiriladi. O’simlikning hamma qismida alkaloidlar mavjud. Toza yetilmagan (pishmagan) mevasidan va urug’ idan olingan skopolamin alkaloidi aeron preparati tarkibiga kiradi.
Oddiy bangidevona - (Дурман обыкновенный) - Datura stramonium L. — balandligi 100- 120 sm ga etadigan bir yillik o’t о’simlik.


Oddiy bangidevona (Дурман обыкновенный) — Datura stramonium L.
MDH ning Yevropa qismi, Kavkaz, Markaziy Osiyo, Qozog’iston, qisman, Sibir va Uzoq Sharqda yoM yoqalarida, suv bo’ylarida, bog’ va ekinzorlarda begona o’t sifatida o’sadi. O’simlik zaharli bolib, hamma qismida alkaloidlar (giossiamin, atropin, skopolamin) va boshqa moddalar, urug’ida yog’ bor. Bargi nafas qisishi, og’ir yo’tal, bronxial astma va nafas olish yo’llarining boshqa kasalliklarida chekiladigan astmatol va astmatin sigaretlari tarkibiga kiradi.

Tog’rayhon (Душица) - Origanum L
Tog’rayhon turlari Yasnotkadoshlar (labguldoshlar) - Lamiaceae (Labiatae) oilasiga mansub ko’p yillik o’t o’simliklar hisoblanadilar. Tibbiyotda ikki turining yer ustki qismidan tayyorlangan xomashyosidan foydalaniladi.
Mayda gulli tog’rayhon (Душица мелкоцветная) - Origanum tytthanthum Gontsch. O’zbekiston, Tojikiston, Qirg’iziston va Qozog’istonning janubiy hududlaridagi togTaming pastki va o’rta qismidagi mayda toshli qiyaliklarda o’sadi. Yer ustki qismi tarkibida efir moyi, triterpen kislotalar, kumarinlar, flavonoidlar va boshqa moddalar bor.