O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat tillar pedagogika instituti filologiya fakulteti

Dramaturgiya. 1911 yili Qo‘qon shahrida yashovchi tatar mualliflardan Abdurauf Samadov «Mahramlar» nomli, Behbudiy «Padarkush yoki o‘qimagan bolaning holi» nomli pesalarini yozdilar. «Mahramlar» o‘sha yiliyoq Namanganda «Ishoqiya» matbaaxonasida chop etildi. «Padarkush» esa juda qiyinchilik bilan nashr qilinadi. 1923 yil 23 iyulda sahnada qo‘yishga ruxsat etiladi va katta shuhrat qozonadi. Uning ta’sirida 1913 yil Nusratullo Qudratulloning «To‘y», 1914 yil Abdullo Badriyning «Ahmad», «Juvonmarg», Qodiriyning «Baxtsiz kuyov» asarlari yoziladi. Hamza faoliyati ham shu davrlarda boshlanib, uning «Zaharli hayot», «Ilm hikoyati» «Normuhammad domlaning kufr xatosi» asarlari yaratiladi.
1916 yilda Avloniy «Advokatlik osonmi?», Hoji Muin «Ko‘knori», «Juvonbozlik qurboni», «Qudratullo» «Kengash majlisi», 1917 yilda Fitrat «Qon», «Bekjon», A.Badriy «Boybachcha», «O‘gay ota» kabi pesalarini yaratadilar.
XX asr adabiyoti va madaniyati tarixida Mahmudxo‘ja Behbudiy alohida o‘rin tutadi. Asr boshida Behbudiyning Arabiston va Turkiya safarlarida bo‘lishi, Orengburg, Qozon, Moskva, Peterburg shaharlariga borishi uning dunyoqarashida chuqur iz qoldiradi. Natijada zamon va ijtimoiy ehtiyoj tufayli tug‘ilgan «Bolalar uchun kitob», «Rusiyaning qisqa jo‘g‘rofiyasi» singari qo‘llanmalarida uning shu davr ma’rifatparvarlik g‘oyalari namoyon bo‘ladi.
U o‘zbek dramaturgiyasining asoschisidir. Behbudiy birinchilardan bo‘lib 1911 yilda «Padarkush» dramasini yozadi.
Turkistonda birinchilardan bo‘lib maktabga geografiya, kimyo, handasa, fizika fanlarini kiritishga ta’sir ko‘rsatgan, ta’limni real turmush bilan bog‘lashga intilgan, jadidchilik harakatining rahbarlaridan biri bo‘lgan Abdulla Avloniy o‘lkada ham nazariyotchi, ham amaliyotchi sifatida ko‘p ishlarni amalga oshirdi. 1904 yilda Toshkentdagi Mirobod mahallasida jadid maktabini ochdi, unga o‘zi mudirlik qildi va dars berdi.
Uning «Birinchi muallim» (1909), «Ikkinchi muallim» (1912) nomli darsliklari hamda «Turkiya guliston yoxud axloq» (1913) nomli qo‘llanmasi o‘z davrida yoshlarni yangicha yo‘nalishda o‘qitish va an’anaviy milliy ruhdagi besh to‘plamdan iborat «Adabiyot yoxud milliy she’rlar» asari (1909- 1916) maktablarda qo‘llanma vazifasini o‘tadi.