O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti

Detal ustivorligi bo’yicha ruxsat etilgan kuch. 
Ishlov berish aniqligiga 
qo’yilgan talablardan kelib chiqqan holda [Rz]" kuch qiymati aniqlanadi. Tokarlik 
dastgohlarida bo’ylama yo’nib ishlashda detal Rz va R
y
kuchlar ta’sir ostida ikkita 
o’zaro perpendikulyar yo’nalishlarda egiladi. Biroq ruxsat etilgan deformatsiya 
bo’yicha hisoblarda faqatgina R
y
kuchi hisobga olinadi, chunki R
z
kuchi ta’siri 
ostida egilish detal o’lchamlariga va rasmiga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Agar 
keskich qirrasi detal o’qidan 

u kattalikka siljisa, u holda bu detal diametrini

d=2

u ga oshishiga olib keladi (rasm - 47,a) . Keskich qirrasini urinma 
bo’yicha 

Z kattalikka siljitishsa diametrning oshishi quyidagicha aniqlanadi
(rasm - 47, b). 
d
z
d
z
d
d
z
d
d
z
d
d
2
2
2
2
2
2
2
1
2
1
2
1
4
1
2
2
2
2



























(46)
47-шакл.Кескич чщыыисини Р
у
(а) ва Р
х
(в) кучларни йщналиши бщйича силжиши 
натижасида детални диаметрини щсиши