O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

dagi kuzatuvlari: “0 ‘zum birla dedim: “ Bu jamoatg'akim fay*z alardin
xorijdur, agar и ‘zumni doxil qilsam taryoq tutqaylar, yovuqroq bordim
ersa“. Haqiqatan, u o ‘ylaganday bo‘ldi. Quyidagi bayt buni tasdiqlaydi:
(*fayz — baraka, mo ‘llik; lutf-karam, in ’om-ehson; quvonch; * xorij -
tashqari)
“0 ‘tru kelib barcha ayoq tuttilar,
Bosh qo‘yub barcha quloq tuttilar.
Qahramon, ya’ni shoir chog'ir bazmi ishtirokchilariga uzrini ayta­
di. Ammo ichkilikka mashg‘ul bo‘lgan davra uzrxohlikni qabul qilish
o ‘miga, unga ma’jun keltirdilar:
“L'zru qilib darxost* qildimkim: ”Meni m aof tutung, muddati
bo‘ldiki, chog'irin qo‘yubturmen“. Borib bir kesak m a’jun* kelturdiJar.
382

---

Oldim, tashladim, bir dam oiturub bularni sinchiladim ersa, nazm:
B a’zi shukufta* xotiru xushvaqt gul bikin,
Ba’zi binafshatek solibon boshlarin quyi,
Ba’zi qo‘l ocha birla ovunib ochuq, yoruq,
Ba’zi qotib, tomog'i qurub og'zida suyi,
Dedim: “Subhon Olloh, ne holdur?”
( *darxost - iltimos, so 'rov, о ‘tinch; * та jun - bir qancha dorivor-
larni yanchib, asalga qorishtirib yasalgan, kayf beruvchi quyuq dori;
aralashma; * shukuft(a) 
ochilgan)
Shoir keltirgan parcha tom ma’noda real haqiqat. Parchadan ham
ko‘rinib turibdiki, shoir yumorga boy, xalqona iboralaming ustasi. Qo-
laversa, turli toifadagi odamlami kuzatgan, ularmng holatini chizishga
mohir. Faqat shu munozarada emas, balki Yaqiniyning “0 ‘q va Yoy”
va Ahmadiyning “Sozlar munozarasi”da ham yumor yorqin ko‘zga tash-
lanadi. Ichkilikdan sarxush bo‘lgan odamning o ‘zini tutishi, qiyofasi,