O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

zarasi” (Munozarai shab va ruz). 2. “Nayza va yoy munozarasi” (Muno-
zarai rameh va qavs). 3. “Osmon va yer munozarasi” (Munozarai osmon
va zamin). 4. “Otashparast va musulmon munozarasi” (Munozarai gabr
va musulmon). 5. “Arab va fors munozarasi” (Munozarai arab va ajam).
134 С теблева И.В. Развитие тю ркских поэтических форм в X I веке. - Н аука.М осква, 
1971.
195-207-6
1,5 Bu 
haqda 
qarang:: 
Чайкин 
К.И. 
Асади старш ий и 
Асади 
младш ий. - сб.:”Ф ердовси” , J1.: 
1934, 133-6.
378

---

Mazkur munozaralaming dastlabki uchtasini nemis tiliga G.Ete tar-
jima qilgan. To‘rtinchi munozara Rizo Qulixonning “Majma’ ul-fusaho”
(Chiroyli so‘zlovchilar jam ’i) tazkirasida bor. Beshinchi munozarani
ye.E.Bertels SSSR FA Sharqshunoslik institutining ilmiy to‘plamida
(19-jild, 1958-yil) nashr qilgan.
Munozara janri Temuriylar davri adabiyotida ijodkorlarning mavqe-
ini belgilovchi asosiy omillardan biri bo‘lgan. Alisher Navoiy “Majolis
un-nafois”ida Mavlono Ruhiy Yoziriyning “Bulbul bila gul”, “Sham’
bila parvona”, Mavlono Orifiyning “Go‘y va Chavgon”, Xoja Mas’ud
Qumiyning “Tig‘ va Qalam” munozaralari borligini alohida ta’kidlaydi
(Navoiy. MAT. 13-jild, 20, 25, 47-b.).
0 ‘zbek adabiyoti tarixida munozara XV asming birinchi yarmida
maxsus janr sifatida shakllandi. Albatta, o ‘zbek adabiyoti tarixida bu
janrning shakllanishiga, bir tomondan, turkiy adabiyotdagi ayrim asarlar
tarkibida, m if va udumlar ko‘rinishida yetib kelgan munozara, ikkinc­
hi tomondan, fors-tojik adabiyotidagi munozara ta’sir ko‘rsatdi. Yusuf
Amiriyning “Chog‘ir va Bang”, Ahmadiyning “Sozlar munozarasi”,