O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

0 ‘rdaning Xuroson va Movarounnahr adabiy muhitidan uzilib qolgani
va Oltin 0 ‘rda tanazzulga yuz tutib, Mamluklar davlatiga ko‘chgandan
keyin ham, Movarounnahr va Xuroson davlatlari bilan madaniy-adabiy
aloqalaming y o ‘qligi sabab bo'lishi mumkin.
Mamluklar davlatida Sayfi Saroyi bilan hamnafas va hamfikr
bo'lgan shoirlardan biri Xorazmiy taxallusli shoir bo‘lib, uning “Soldi
niqob chehradin ul turki hovariy” misrasi bilan boshlanadigan g'azali
bor. Sayfi Saroyi bu g'azalga Xorazmiy vaznida va qofiyasida g ‘azal bit­
gan. Ana shu g'azal muallifi Xorazmiy “Muhabbatnoma”ning ham ijod-
koridir, degan fikrlar ham bor.
“Muhabbatnoma”nmg nusxalari. “Muhabbatnoma”ning ikki
nusxasi - arab yozuvidagi va eski uyg‘ur-turk yozuvidagi nusxalari bor.
Asarning eski uyg‘ur-turk yozuvidagi nusxasi hijriy 835 (mil. 1432) yili
Yazd shahrida Mir Jaloliddinning buyrug'i bilan ko‘chirilgan. Asar 14
varaqqa joylashtirilgan. Asaming asl nusxasi 7914 raqami ostida Brita-
niya muzeyida saqlanadi. Asaming fotonusxasi esa Sankt-Peterburgdagi
Sharqshunoslik institutining kutubxonasida 15 raqami ostida va Sankt-
Peterburgdagi Tilshunoslik institutida N -777 raqami ostida saqlanadi.
Ingliz olimi Ch. Ryo bu qo'lyozmani birinchi bor tavsif qilganda (. Ch.
Rieu. Catalogue o f the Turkish manuscripts in the British Museum,
p.
288a.), Muhammad Xo'jabekni Andxud, Shivirg'on va Balx shaharla-
rining hokimi Muhammad X o‘jabekning aynan o ’zidir, deb aytgan edi.
Ammo V.V.Bartold. bu shaharlar hech qachon Oltin 0 ‘rda davlatiga kir-
magan, deb aytadi. (V. VBartold. Otchet о komandirovke v London. - l z -
vestiyaRossiyskoy Akademiinauk, 1914, ser. VI, vbip. 13, SPb., 881-b.).
Qolaversa, asaming arab yozuvidagi nusxasida Muhammad Xo' jabek