O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

qiyoslab, arab yozuvida tushirib qoldirilgan parchalami, ayrim baytlami
to‘ldirgan holda chop ettirganmiz (O ‘zbek mumtoz adabiyoti namunala-
ri. IIjild. Tuzuvchi, izoh va sharhlar muallifi filol.f.d., prof. N.Rahmon.
Т.: “Fan” nashriyoti, 2007.).
Shu o ‘rinda bir dalilni aytib o'tish lozim. Navoiy garchi noma
janrini о 'zbek adabiyotida boshlab bergan Xorazmiy va uning
“Muhabbatnoma”sini biron asarida tilga olmasa ham, boshqa asarlar or­
qali bilganbo‘lishi kerak. Navoiy Xorazmiyning “Muhabbatnoma”si bi­
lan tanish bo'lgan, hech boimaganda bu shoir haqida eshitgan. Dalii si­
fatida quyidagilarni aytishga to‘g ‘ri keladi: Navoiy “Majolis un-nafois”
asarida Atoyi haqida ma’lumot beradi va uning turkiycha she’rlari xalq
orasida ko‘p mashhur bo'lganini yozadi (Navoiy. MAT. 13-jild, 63-b.).
Atoiy esa, o ‘z navbatida, X o‘jandiyning “Latofatnoma”sidan yaxshi xa-
bardorligini va uning bu nomasi mashhurligini quyidagi baytida aytadi:
Atoyi she’rining lutfini bilsa,
“Latofatnoma”dan kechgay Xo jandiy.
Xo'jandiy ham o'zining “Latofatnoma”sini “Muhabbatnoma”ga ja­
vob tariqasida yozganini ta’kidlaydi:
Muhabbat jomidin ichsang sharobe,
“Muhabbatnoma”ga aytsang javobe.
0 ‘zbek mumtoz adabiyotida noma janri haqidagi 
ana s h j
ma’lumotlarga tayangan holda aytish mumkinki, Navoiy Oltin 0 ‘rda
adabiyotining ayrim namunalaridan bilvosita va bcvosita xabardor
bo'lgan.
«Muhabbatnoma» asari nafaqat o'zbck, balki rus, tatar, turkman
olimlari tomonidan o'rganilgan. Bu haqda «Tatar adabiyoti tarixi» kito-
bida batafsi! ma’iumot berilgan (198-b.).
327

---