O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

Sakkokiy qasidalari ba’zan nasibsiz, to‘g ‘ridan-to‘g ‘ri madh bilan
ham boshlanadi. Bunday qasidalar odatda, “qasidayi mujarrada”, ya’ni
“yalang‘och qasida” deyiladi.
Sakkokiyning g ‘azal va qasidalari XV asr o ‘zbek adabiyotida alohi­
da iz qoldirdi.
Savol va topshiriqlar
1. Navoiy “Majolis un-nafois” asarida Sakkokiy haqida qanday
maTumotlami bergan?
2. Sakkokiyning adabiy merosi qayerlarda saqlanadi va qancha
hajmda?
3. Navoiy “Badoyi’ ul-bidoya” devonida Sakkokiy ijodiga qanday
ta’rif bcradi?
4. Sakkokiyning Usmon Fikri Sartqoya chop ettirgan birinchi
g ‘azali mazmunini so ‘zlab bering.
5. Sakkokiy g'azallarming obrazlar tizimiga qisqa ta’rif bering.
6. Sakkokiy Mirzo Ulug‘bekka nechta qasida bitgan? Bironta qasi-
dasining mazmunini so ‘zlang.
7. Sakkokiy Xoja Arslon Tarxonga nechta qasida bitgan? Bironta
<|asidasimng mazmunini so ‘zlang.
483

---

A to y i
Reja:
1. Navoiy Atoyi haqida.
2. Atoyi ijodini o ‘rgangan olimlar.
3. Atoyi she’rlarida qo‘llangan she’riy san’atlar.
4. Hofiz Xorazmiy.
Tayanch so‘z va iboralar: yirik so'z sa n ’atkori, “Majolis un-
nafois ” tazkirasi, devon, taxallus, о 'xshatmalar, poetik obrazlilik, qofiya
ehtiyoji, badiiy san ’atlar, tarkibband, tarje ’band, muxammas, marsiya,
g ’azallar, mustazod, q it’a, ruboiy.
Atoyi XV asming o ‘rtalarida yashab ijod etgan yirik so‘z
san ’atkorlaridandir.
Alisher Navoiyning “Majolis un-nafois” tazkirasida berilgan
ma’lumotlarga ko‘ra, Atoyi Balx shahrida yashagan, Ismoil ota farzand-
laridan bo‘lib, xushtabiat, sodda, darveshvash va xushxulq kishi bo‘lgan.