|
1. Bosma shaklda
Kirish. Darslikning kirish qismida fanning jamiyat va tabiatdagi o`rni, roli va metodologik asosi, maqsadi, vazifalari va echimini kutayotgan muammolari, boshqa fanlar bilan bog`liqligi, bo`lajak mutaxassisning kasbiy faoliyatidagi ahamiyati haqida ma`lumotlar, fanga tegishli soha yoki ishlab chiqarishning zamonaviy taraqqiyoti yoritilishi talab qilinadi. Kirishning oxirida fan bo`yicha umumiy o`quv maqsadlari keltirilishi kerak. O`quv maqsadlari oldindan ko`zlangan yakuniy ta`lim natijalari tavsifidir.
Darslikning ikkinchi qismi quyidagi afzalliklar va imkoniyatlariga ega:
• darslikning ikkinchi qismi ochiq tizim bo`lib, o`qituvchi istalgan paytda yangi o`quv materialini va so`nggi yutuqlar haqida yangiliklarni kiritish imkoniyatiga ega;
• ta`lim oluvchining mustaqil bilim olish, izlanish va ijodiy ishlash qobiliyatlarini rivojlantirishga, o`z-o`zini baholashga imkoniyat yaratiladi;
• murakkab obektlar, jarayonlar va hodisalar haqida animatsiyalar orqali real tasuvvur hosil qildiradi;
• elektron topshiriqlar va testlarining ko`p variantliligi, ko`p darajaliligi va xilma-xilligini ta`minlaydi;
• o`rganilayotgan materialni ko`rish, eshitish va emotsional xotiralarga ta`sir qilish yo`llari tushunishni engillashtiradi;
Kompyuterli qo`llab-quvvatlashlardan foydalanib, o`quv predmetining mohiyatiga diqqatni jalb etgan holda ko`p sondagi ma`lumotlarni va topshiriqlarni qarab chiqish va ko`proq amaliy masalalar echishga va topshiriqlarni bajarishga imkon yaratadi.Darsliklar yangi avlodining yaratilishi, o`quv jarayoniga joriy etilishi — talaba va o`qituvchi faoliyatini uyg`unlashtiruvchi model sifatida namoyon bo`lishi lozim.
O`zbekiston Respublikasining «Ta`lim to`g`risida»gi Qonuni asosida akademik litsey va kasb-hunar kollejlarining o`quv fanlari bo`yicha Davlat Ta`lim standartlarini ishlab chiqish va hayotga uni tadbiq etish
Kasb-hunar ta`limi pedagogikasi ijtimoiy hayotning ma`lum sohasida faoliyat ko`rsatish uchun zarur bo`lgan bilim, amaliy ish-harakat usullari va shaxsiy fazilatlarni shakllantirish qonuniyatlari, qoidalari,shakl, metod va vositalari hamda mazmun haqidagi pedagogikaning muhim tarmog`idir.
Ta`lim — ilm berish va tarbiyalashni o`ziga qamrab olib, respublikaning aql-zakovat va ilm borasidagi kuch-quvvatini__ rivojlantirish, jamiyat, oila va davlat oldidagi o`z mas`uliyatini
anglaydigan, har jihatdan barkamol, erkin shaxsni shakllantirish maqsadini ko`zlaydi va shuning uchun ham u ustuvor soha hisoblanadi.O`zbekiston Respublikasining ta`lim tizimi, shu jumladan kasb-hunar ta`lim tizimi pedagogikasining metodologik asoslari quyidagilar hisoblanadi:
- O`zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi;
- O`zbekiston Respblikasining « Ta`lim to`g`risida»gi Qonuni;
- O`zbekiston Respublikasining «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi».Shuningdek, buyuk mutafakkirlar va olimlarning ta`lim-tarbiya haqidagi g`oyalari, hukumat qarorlari, farmon va farmoyishlar kabi Mustaqil O`zbekistonning «Ta`lim to`g`risida»gi ilk Qonuni 1992-yil 2-iyuldan amalga joriy etilgan bo`lib, u VII bo`lim 44-moddadan iborat edi.Amaldagi «Ta`lim to`g`isida»gi Qonun 1997-yil 29-avgustda qabul qilingan bo`lib, u 34 ta moddadan iborat. Bu qonunga binoan Respublikamizda shu paytgacha hech bir mamlakatda avval ishlab chiqilmagan va amalga joriy etilmagan «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi 1X sissiyasida 1997-yil 29-avgust kuni qabul qilindi.Amaldagi o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limidagi tayyorlov yo`nalishlari kasblar va ixtisosliklar umumiy davlat tasniflagichi (2006-y.) O`zbekiston Respublikasida texnikaviy, iqtisodiy va ijtimoiy axborotlarni tasniflash va kodlashtirish bo`yicha yagona tuzilma tarkibiga kiradi va Vazirlar Mahkamasining «Uzluksiz ta`lim tizimi uchun Davlat ta`lim standartlarini ishlab chiqish va joriy etish to`g`risida»gi 1998-yil 5-yanvardagi 5-sonli Qarori asosida ishlab chiqilgan. O`rta maxsus, kasb-hunar ta`limidagi tayyorlov yo`nalishlari kasblar va ixtisosliklar umumdavlat tasniflagichini joriy etish Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi tomonidan O`zbekiston Respublikasi standartlari bilan birga
tasniflagichlarni ishlab chiqish va yuritish tartibiga «O`zDSt.6.01.02.95.»ga muvofiq ravishda amalga oshiriladi. Tasniflagich o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limi o`quv yurtlari bitiruvchilarini ish bilan ta`minlovchilar, o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limida Davlat Ta`lim standartlari o`quv rejalari, dasturlari va boshqa me`yoriy hujjatlarni ishlab chiqaruvchilar, Ta`lim muassasalari rahbarlari, Respublika va mahalliy boshqaruv tashkilotlarining mutaxassislari, vazirliklar, muassasalar par bo`ladi. Boshqacha qilib aytganda, davlat ta`lim (tarmoq) standarti mutaxassisliklarning yozma modeli bo`lib, kasbiy tayyorgarlik darajasiga qo`yilgan talablarni matnda shaxsiy talablarni o`ziga qamrab oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
