O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi a. T. G’ofurov, S. S. Fayzullayev u. E. Raxmatov g enetika dan m a sa la va

Kodominantlik.
} 
Masala yechish metodikasi.
M ásala. A qon gruppasiga ega ayol, B qon gruppasiga ega 
erkakka turmushga chiqqan. Ularning farzandlarida qanday qon 
guruhlari bo’lishini aniqlang.
Yechish. Nikohdan o ’tgan ayol va erkakning genotipi gomozigota 
yoki geterozigota, yo bo’lmasa birinchisi gomozigota, ikkinchisi getero- 
zigota bo’Iishi mumkin. Shunga ko’ra, farzandlarining genotipi quyidagi 
4 xil variant bo’yicha aniqlanadi:
a) 
fen 
II 
III
P gen 
AA X BB
fen 
IV 
F| gen 
AB
b) fen
II
III
P gen
AO X BO
fen
IV 
II
III
F, gen
AB 
AO
BO
v) 
fen
II
III
P gen
AO
BB
fen
IV
III
F, gen
AB
BO
g) fen
II
III
P gen
AA
BO
fen
IV
II
Fi gen
AB
AO
M ustaqil yechish uchun m asalalar
1. 
Onasining qon guruhi birinchi, otasining qon guruhi to’rtinchi 
bo’lgan oilaning farzandlari ota yoki ona qon guruhiga ega bo’Iishi 
mumkinmi?
2. 
To’g’riqxonada ikkita o ’g’il bolalami adashtirib yuborishdi. 
Da’vogar bir oilaning ayoli qon guruhi birinchi, erining qon guruhi 
ikkinchi. Ikkinchi oilani ayolini qon guruhi ikkinchi, erkakning qon
85

---

guruhi esa to ’rtinchi. Tekshirilishicha birinchi bolaning qon guruhi 
birinchi, ikkinchisinikining qon guruhi ikkinchi. Bolalar qaysi ota -
onaning farzandi ekanligini aniqlang.
3. Oiladagi farzandlaming qon guruhi birinchi, ikkinchi va 
uchinchi. Ulaming ota-onalarini qon guruhini toping.
4. Bolaning qon guruhi to ’rtinchi. Ikki ota-ona bola ulaming 
farzandi ekanligini aytishmoqda Bir oiladagi otaning qon guruhi 
ikkinchi onaning qon guruhi uchinchi, boshqa oiladagi ayolning qon 
guruhi to’rtinchi, otaning qon guruh birinchi. Qaysi oilaning bolani olish 
uchun bo’lgan talabi noto’g’ri?
5. 
Birinchi qon gurihiga ega ayolning birinchi qon guruhiga ega 
farzandi bor. Ayolning eri qanday qon guruhga ega?
6. Onaning qon guruhi birinchi, otaning qon guruhi ikkinchi. 
Bolalarga otasining qoni quyilishi mumkinmi?
7. Oilada 3 ta bola tug’ilgan. Qon gruppalari A,B,0. Ular ota- 
onasining qon gruppasi qanday bo’ladi?
8. Onaning qon gruppasi — A, bolaniki — B. Bolaga onani qonini 
quyish mumkinmi?