O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi a. U. Samadov, D. B. Xoliqulov, M. S. Saidova

 
Nazorat uchun savollar: 
1.
Ikkilamchi metallar ishlab chiqarishni rivojlanishining asosiy sabablar 
nimalardan iborat? 
2.
Ikkilamchi metallurgiyaga ayrim hollarda “jonoyatga og‘ishgan ishlab 
chiqarish” tarifi berilishiga sabab nima? 
3.
Temir asosidagi ikkilamchi qotishmalarga nimalar kiradi? 
4. 
Birlamchi metallurgiyada temir qanday olinadi? 
5. 
Ikkilamchi metallurgiyaning asosiy xom ashyosiga nimalar kiradi? 
6. 
Po‘lat ishlab chiqarish necha bosqichdan iborat? 
7. 
Po‘lat deb nimaga aytiladi? 
8. 
Po‘lat tarkibiga qanday elementlar kiradi? 
9. 
Cho‘yan deb nimaga aytiladi? 
10. Cho‘yan tarkibiga qanday elementlar kiradi? 
11. Po‘latlar qanday tasniflanadi? 
12. Oq va kulrang cho‘yanlar nima va ular orasidagi farq nimadan iborat? 

---

143 
13. Puxtaligi yuqori va bolg‘alanuvchan cho‘yanlar nima va ular orasidagi farq 
nimadan iborat? 
14. Bolg‘alanuvchan cho‘yan qanday qilib olinadi? 
15. Po‘latlarni ishlatish maqsadi bo‘yicha qaysi turlarga bo‘linadi? 
16. Po‘latni kimyoviy tarkibini belgilash qanday bajariladi? 
17. Ikkilamchi temir xom ashyosiga qanday talablar qo‘yiladi? 
18. Ikkilamchi cho‘yan temir-tersak va chiqindilari qanday hosil bo‘ladi? va 
ularni ko‘p hosil qiluvchi tarmoqlarga qaysilar kiradi? 
19. Cho‘yanlar eng ko‘p qaysi tarmoqlarda ishlatiladi? 
20. Ikkilamchi cho‘yan temir-tersak va chiqindilarini qayta ishlovchi 
agregatlarni qanday tasniflanadi? 
21. Vagrankalar ishlash prinsipi bo‘yicha qaysi turlarga bo‘linadi? 
22. Ikkilamchi cho‘yan temir-tersak va chiqindilarini vagrankada qanday qayta 
ishlanadi? 
23. Ikkilamchi cho‘yan temir-tersak va chiqindilarini vagrankada qayta 
ishlashda kalsiy karbid sarfini cho‘yan haroratiga ta’siri qanday? 
24. Cho‘yanni tabiiy gaz yordamida eritishni boshqa yoqilg‘ilar yordamida 
eritishdan afzalliklari qanday? 
25. Pog‘anali vagranka qanday qismlardan tuzilgan? 
26. Elektr yordamida ikkilamchi cho‘yan temir-tersak va chiqindilarini qanday 
eritiladi? 
27. Po‘latlarni eritish uchun qanday materiallar ishlatiladi? 
28. Metall shixtalari sifatida nimalar ishlatiladi? 
29. Elektropechlarda eritish qanday asosiy jarayonlarni o‘z ichiga oladi? 
30. Po‘latni eritishda ohaktosh, ohak, boksitlar va plavik shpati nima maqsadda 
qo‘shiladi? 
31. Ikkilamchi po‘latni qayta ishlashda boksitlar nima uchun ishlatiladi? 
32. Qattiq holdagi oksidlovchilar qanday talablarga javob berishi kerak? 
33. Ikkilamchi po‘latni qayta ishlashda plavik shpati nima uchun ishlatiladi? 
34. Temir skrapidan qalay metallini qanaqa usulda olinadi? 

---

144 
35. Qalay maxsulotlarini temir qirindilari (skrap) larda asosan qalay qaysi 
kurinishda olinadi? 
36. Chet eldagi qora metallurgiya korxonalarida Zn ni qaysi pechining 
changidan olinadi? 

---

145