Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi toshkеnt arхitеktura va qurilish instituti

Oʻz-oʻziniva oʻrtogʻini baholash. 
Agar  oʻquvcholar  maqsad  sari  qoniqarli  harakat  qilishayotgan  boʻlishsa, 
oʻrganishning  maqsadiga  erishish  uchun,  oʻquvchilar  maqsadning  ma’nosini 
tushunishlari kerak, maqsadga eltuvchlari bosqichlarni tushunish kerak. Bu oʻz 
oʻzini  baholshni  talab  qiladi  va  soʻnggi  tadqiqot  shuni  koʻrsatdiki  yaxshi 
tashkillashtirilgan  oʻz-oʻzini  baholash  talabalarning  bilimini  va  motivatsiyani 
oshiradi. Oʻz oʻzini baholash foydali boʻlishi uchun talabalar tahliliy hisoblash 
rubrikasidagidek  mezonlarni  yaratib  olishlari  kerak.  Bu  mezonlar  oʻqituvchi 
tomonidan  yaratilgan  yoki  oʻqituvchi  oʻquvchilar  bilan  birgalikda  tayyorlagan 
boʻlishi  mumkin.Chunki  agar  oʻquvchilar  bir-birilarining  ishlarini  tekshirsa 
baholash uchun mezonlar ularga tushunish uchun osonroq boʻladi.Chunki oʻz-
oʻzini baholash oʻrtoqlar baholashini ham talab qiladi.  Oʻqituvchilar tomonidan 
ishlatilgan  strategiyadan  misol  bu  “svetofor”ni  ularning  iahlarida  va  uyga 
vazifalarida ishonchni oshirish uchun ishlatishdir.  Qizil oʻquvchilar oʻzlarining 
yutuqlariga  ishonchi  komil  boʻlmaganida,  sariq  unchalik  ishonmaganida  va 
yashil oʻzlarining kuchlariga ishonishganida ishlatilgan. Yashil va sariq rangni 
tanlagan oʻquvchilar aralash guruhlarida ishlashgan, qizilni tanlaganlar bilan esa 

---

195 
 
oʻqituvchi ishlagan. Agar oʻz-oʻzini va oʻrtoqni baholash ishlatilsa, oʻqituvchilar 
oʻsib boruvchi qobiliyat va oʻqish maqsadlariga asoslangan baholash uchun sinf 
madaniyatini  yaratishi  kerak.  Agar  sinf  madaniyati  oʻzaro  raqobatga  e’tibor 
qaratsa,  oʻquvchilarda  ragʻbat  va  oʻzlarini  baholashni  oshirish  uchun  oʻrtoq 
bahosi paydo boʻladi (balki oʻzlarining doʻstlaridir). Chunki, yaxshi ish uchun 
mukofotlar ancha kam.