Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi toshkеnt arхitеktura va qurilish instituti

Baholashga asoslangan oʻzgartirilgan oʻqitish. 
Baholash ma’lumotini oʻqitishni oʻzgartirishga ishlatish bilim olish uchun 
baholash tushunchasiga poydevor hisoblanadi. Oʻqituvchilar bu oʻzgartirishlarni 
“vaqtida”  sinfda  dars  davomida  shuningdek  tahlil  va  rejalashtirish  davomida 
qiladilar. Oʻqituvchilar savollar va kuzatish orqali yigʻgan ma’lumotlarini dars 
davomida oʻz oʻqitish usulini oʻzgartirish uchun ishlatadilar.  Agar oʻquvchilar 
savolga javob bera olishmasa oʻqituvchi savolni qaytadan berishi, oldin olingan 
bilimni  tushunishni  tekshirish  yoki  hozirgi  tushunchani  oʻzgartirish  zarur 
boʻlishi mumkin. Bir yoki ikki oʻquvchiga individual yordam kerak boʻlganda 
vaziyatni  oʻrganish  oʻqituvchi  uchun  juda  muhim  chunki  oʻquvchilar 
tushunchani  tushunmagan  boʻlsa  va  guruhning  katta  qismi  harakat  qilayotgan 
boʻlsa butun guruh aralashuvi kerak boʻladi. 
Dars  tugaganidan  keyin  oʻqituvchilar  dars  qanchalik  yaxshi  oʻtganligi, 
oʻquvchilar nima qilganliklari va keying kuni nima qilish kerakligi haqida tahlil 
qilib koʻrishlari kerak. Oʻquvchilarning ishlarini tekshirish ham oʻqituvchilarni 
ma’lumot  bilan  ta’minlaydi.  Agar  koʻp  oʻquvchilar  bir  xil  mavzuda  xato 
qilishayotgan  boʻlsa  oʻqituvchi  uni  qaytadan  oʻitishlari  va  oʻquvchilarga 
mavzuni tushuntirishning yangi yoʻllarini topishi kerak. Agar koʻp oʻquvchilar 
vazifani  toʻliq,  yaxshi  va  tez  bajarishsa,  oʻqituvchi  mavzu  unchalik  qiyin 
emasligi  haqida  fikrga  kelishi  mumkin.  Ba’zan  oʻqituvchilar  baholayotgan 
paytda  oʻzlari  bergan  mavzuni  past  darajali  qilib  qoʻyishga  koʻp  urgʻu 
qaratganliklaridan qoniqmasliklari mumkin. Balkim belgilangan yoʻnalish aniq 
boʻlamaganligini  yoki  hisoblash  rubrikasini  oʻzgartirish  kerak  deb  oʻylashsa 
kerak.  Baholash  ma’lumoti  ularning  oʻqitishi  haqida  xabar  bilan  ta’minlab 
turishiga  va  oʻquvchining  bilimiga  ta’sir  oʻtkazishiga  yoʻl  topa  olishiga, 
oʻzlarining  oʻqituvchilik  qobiliyati  borligiga  ishonadigan  oʻqituvchilar 

---

196 
 
oʻquvchilarning  hayotlarida  oʻzgarishlar  qila  oladilar.  Boshqa  tarafdan  olib 
qaraganda oʻquvchilarning qobiliyati qayerdan kelganligiga va qanday harakteri 
borligiga  urgʻu  beradigan  oʻqituvchilarning  oʻqituvchilik  qobiliyati  juda  past 
boʻladi.