O’zbekiston respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi maktabgacha ta’lim tashkiloti direktor va mutaxassislarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish

Qo’rquvi bor bo’lgan bolalar tez – tez eshitishi kerak bo’lgan iboralar:
Ba’zida farzandlarimizga “barakalla” degan so’zdan boshqa so’zni aytmaymiz. Farzandimizni qanchalik yaxshi ko’rishimizni qay tarzda ifodalashni bilmaymiz. Aslida esa bu haqida ularga gapirish juda ham muhim. Ota – onalarning so’zlari xuddi sehrli tumor kabi farzand qalbida bir umr saqlanadi va ularni butun hayotlari davomida himoya qiladi, ilhom bag’ishlaydi. Bolalar psixologlarining fikriga ko’ra, aytish muhim bo’lgan iboralarni e’tiboringizga havola qilamiz.

• 
  Seni yaxshi ko’raman;
  
• 
  Sen bilan faxrlanaman;
  
• 
  Sening borligingdan xursandman;
  
• 
  Sening oying(dadang) bo’lish menga juda ham yoqadi;
  
• 
  Sen menga juda ham keraksan;
  
• 
  Senga ishonaman;
  
• 
  Sen mening baxtimsan;
  
• 
  Seni baxtli ko’rsam men ham baxtli bo’laman;
  
• 
  Men har qanday vaziyatda ham seni juda yaxshi ko’raman;
  
• 
  Seni tushunaman;
  
• 
  Seni kechiraman;
  
• 
  Menga sening fikring muhim;
  
• 
  Agar senga yoqmasa yo’q deyishing mumkin;
  
• 
  Agar senga yoqsa xa deyishing mumkin;
  
• 
  Sen bunga loyiqsan
  
• 
  Hamma ham xato qiladi;
  
• 
  Eshitaman, gapiraver;
  
• 
  Sen o’shanda mutlaqo haq eding;
  
• 
  Mayli, sen aytgancha bo’la qolsin;
  
• 
  Seni tushundim;
  
• 
  Fikringga qo’shilaman;
  
• 
  Gaplaringga ishonaman;
  
• 
  Sen menga yaxshi yordam beryapsan;
  
• 
  Sen ajoyib bolasan;
  
• 
  Chizgan suratlaring(hikoya,qo’shiq) zo’r chiqdi;
  
• 
  Zo’r savol bo’ldi;
  
• 
  Sen yaxshi bolasan;
  
• 
  Ajoyib gap bo’ldi;
  
• 
  Sen chiroylisan.
  

Yuqorida ruhlantiruvchi gaplar nafaqat qo’rquvi bor bolalarning, balki ruhan sog’lom bolalarni ham o’ziga nisbatan ishonchini oshirishga xizmat qiladi. Ko'pgina ota-onalar bolalarning qo'rquviga o'xshash muammoga duch kelishadi va ko'pchilik ularga qanday qilib qanday munosabatda bo'lish kerakligini so'rashadi. Vaziyatni kuchaytirmaslik uchun bolangiz bilan qanday munosabatda bo'lishingiz kerak?
Uning sabablarini tushunmasdan har qanday muammoni hal qilish mumkin emas. Avvalo, biz bolaligimizdagi qo'rquvning sabablarini bilib olamiz. Shunday qilib, qo'rquv tug'ma bo'lishi, vaziyatga bog'liq bo'lishi yoki ilhomlantirishi mumkin. Tug'ilishdan qo'rqish, ismning ta'kidlashicha, tug'ilish paytida bolada mavjud bo'lib, butun insoniyatga hamroh bo'lishi mumkin. Bu yerda qo'rquvning o'zi kasallik emas, patologik holat emas, balki tabiat orqali bizga berilgan himoya mexanizmidir. Kichkina bola faqat onasiz, yolg'iz qolishdan qo'rqadi, chunki ona tabiiy ehtiyojlarni yuborish vaqtida ovqat va tasalli beradi. hayot uchun zarur bo'lgan barcha narsani beradi. Vujudga kelgan qo'rquvlar salbiy tajribalar natijasida paydo bo'lgan qo'rquvdir. Oddiy bir misol: it tomonidan bir marta chaynalgan bola itlardan qo'rqib, ularni yonma-yon qo'yib yuboradi. Nihoyat, ilhomlantirilgan qo'rquv - ularni o'z farzandlarimizga beramiz. Misol uchun, agar bola ota-onasining gigyiena va tozalik masalalarida juda qattiqqo’’llik qilsa, bola ifloslanish qo'rquvi, ko'pincha qo'llarini yuvish, kiyimni almashtirish va hokazo. Shuningdek, bolaning o'lim haqidagi "kattalar" suhbatlari, kasalliklar bolaning nozik ruhiga zarar etkazdi.