O’zbеkistоn rеspublikаsi хаlq tа`limi vаzirligi

“Urush va Tinchlik” roman-epopeyasi
L.Tolstoy bu asarni yozishdan oldin dekabristlar va dekabrizm haqida yozmoqchi
edi. Uni tarixiy shaxs tipi qiziqtirardi. Buning 2 tomoni bor edi.
a) dekabrizmga bevosita 1812-yil Vatan urushining aloqadorligi;
b) 60-yillar revolyutsiya harakatining natijasizligi sabablari.
L.Tolstoy  asarni   yaratish   jarayonida  F.L.Glinkaning   “Borodino   jangi   ocherklar”,
D.Davidovning “1812-yil partizanlik harakati haqida xotiralar”, A. Terning “Imperiya va
konsullik tarixi” va shular kabi tarixiy va hujjatli adabiyotlar bilan tanishadi. Shuningdek,
Borodino   maydoniga   boradi.   Bu   yerda   u   qaysi   tomondan   fransuzlar   kelgan,   qayerda
Bagration   fleshlari   turgan,   qayerda   Rayevskiyning   batareyasi   joylashgan   edi,   qayerda
qattiq qonli janglar bo`lgan hamma-hammasini tasavvur qilib ko`radi.
62

---

Aim.uz
Roman-epopeyada 550 dan ortiq obrazlar mavjud bo`lib, shulardan 200 ga yaqini
tarixiy shaxslar va 20 dan ziyod katta janglar kartinasi chizib berilgan.
Asar   boshidagi   jamiyatda   yashayotgan   odamlarning   hammasi   Yevropada
bo`layotgan voqealarga, Napaleonning armiyasiga o`z tabaqasidan turib baho berishadi.
Lekin   shu   bilan   birga   aksariyat   aslzodalar   Napaleon   Rossiyaga   qanday   xavf   solishi
mumkinligi   haqida   ham   o`ylashmaydi.   Ba’zilar   esa   tushunishmaydi   ham.   Buni   faqat
Andrey Bolnonskiy yaxshi tushunadi.
Romanning asosiy qahramonlari:
a) A. Bolkonskiy – sangvinik, qiziqqon, egotsetrik harakterga ega
b) Per Bezuxov-flegmatik, tuyg`ularga asoslangan, yuragining amriga bo`ysinuvchi
aslzoda.
Ikkovi   ham   oshiq   qalbli,   sog`lom   fikrlovchi,   hayotda   o`z   o`rinlarini   izlovchi
insonlar.   Ularning ikkovini ham birinchi knyaz Andreyga nikohlangan, lekin taqdirning
yolg`onchiligi oqibatida Perga turmushga chiqqan Natasha Rostova bog`lab turadi.
Asarning eng maftunkor obrazlaridan biri bu Natasha Rostovadir. Uning bitta tashqi
ko`rinishigina   emas,   balkim   ichki   dunyosining   go`zalligi   ham,   uning   atrofdagilarga
bo`lgan munosabatining bolalarcha samimiyligi, pokizaligi bevosita o`quvchida ham unga
nisbatan muhabbat uyg`otadi.
A.Bolkonskiy   fikricha,   har   qanday   haqiqiy   rus   kishisi   armiya   saflarida,   harbiy
xizmatda, ona vatan himoyasi haqida bosh qotirmog`i lozim.