O‘zbekiston Respublikasi Хalq ta’limi vazirligi tasdiqlagan тoshkenт 2005

Laboratoriya ishi № 18.


Kraxmalning yod bilan ta’sirlashuvi, kraxmalning gidrolizlanishi.

1. 
   Kraxmal kleysterini tayyorlash va kraxmalning yod bilan reaksiyasi.
   

Probirkaga 4-5 ml suv quyib, ozgina kraxmal qo‘shing va aralashmani chayqating. Hosil bo‘lgan suspenziyani probirkadagi qaynab turgan suvga eritmani doimo chayqatib turib, oz-ozdan qo‘shing. Hosil bo‘lgan kleysterni 1:20 nisbatda sovuq suv bilan suyultiring va 2 ta probirkaga 3-5 ml dan quying. Bitta probirkaga esa kaliy yodid eritmasidan qo‘shing.


Topshiriq:

1. 
   Nima uchun ko‘k rang faqat birinchi probirkada paydo bo‘ldi?
   

2. 
   Kraxmalning gidrolizi.
   

Probirkaga kraxmal kleysteridan 2 ml quying, unga 6 ml suv qo‘shing va extiyotlik bilan 0,5-1 ml H₂SO₄ eritmasidan tomizing. Aralashmani 5 min davomida qaynating, so‘ngra uni natriy gidroksid eritmasi bilan neytrallang va ozroq yangi tayyorlangan mis (II)-gidroksid cho‘kmasidan qo‘shing. Probirkani yana qizdiring.

Topshiriq:

1. 
   Kraxmal H₂SO₄ ishtirokida qizdirilganda, unda qanday hodisa sodir bo‘ladi?
   
2. 
   Sariq va qizil rangli cho‘kmalar paydo bo‘lishi nimalardan dalolat beradi?
   
3. 
   Тegishli reaksiya tenglamalarini yozing.
   

Uyga vazifa:

1. 
   Darslikdagi §46 ni o‘qish hamda savol va topshiriqlarni bajarish.
   

53-DARS. Masala va test yechish


Darsning maqsadi: O‘quvchilarning o‘tilgan mavzular bo‘yicha olgan nazariy bilimlarini mustahkamlash va fikrlash qobiliyatlarini o‘stirish.
1. Qaysi olim birinchi bo‘lib tirik organizmdan olingan moddalarni organik moddalar deb atagan?

A) shved olimi Berselius, 1807;

B) nemis olimi Vyoler, 1824;
C) rus olimi Zinin, 1842;
D) rus olimi Butlerov, 1864;
E) ingliz olimi Dalton, 1805;

2. Quyidagi sonlarning qaysi biri C_nH_2n2 formulani qanoatlantirmaydi?

A) 5; B) 4; C) 3; D) 12; E) 1,5;

3. C₆H₁₄ tarkibli moddaning nechta izomeri bor?

A) 4; B) 5; C) 6; D) 7; E) 8;

4. C va H dan tashkil topgan gazsimon moddaning vodorodga nisbatan zichligi 22 ga teng bo‘lsa uning formulasini ko‘rsating.

A) C₂H₆; B) C₃H₆; C) C₃H₈; D) C₄H₈; E) C₄H₁₀;

5. Sanoatda metanni kreking usulida parchalab atsetilen olinadi. 0,5 mol metandan (n.sh.) qancha litr atsetilen olish mumkin?

A) 22,3; B) 11,2; C) 5,6; D) 2,8; E) 1,12;

6. 28 % bekorchi jins tutgan 20 g alyuminiy karbidiga mo‘l miqdor suv ta’sir ettirib, qancha litr gaz olish mumkin?

A) 22,4; B) 11,2; C) 5,6; D) 6,72; E) 2,61;

7. Vodorodga nisbatan zichligi 29 bo‘lgan to‘yingan uglevodorodning nechta izomeri bor?

A) 1; B) 2; C) 3; D) 4; E) 5;

8. 10 g suvsiz natriy atsetat natriy gidroksidi bilan birga qo‘shib qizdirilganda necha litr metan olish mumkin?

A) 4,86; B) 2,93; C) 8,26; D) 12,6; E) 3,26;

9. sp²-gibridlanish holatidagi uglerod atomi uchun qanday valent burchagi xarakterli?

A) 105; B) 109; C) 107; D) 120; E) 180;

10. C₅H₁₀ tarkibli uglevodorodning ochiq zanjirli nechta izomeri bor?

A) 2; B) 5; C) 6; D) 7; E) 9;