|
Gimnastika darslarida saf va tartib hamda umumrivojlantiruvchi mashqlar o‘rgatiladi. Bularda qomatni to‘g‘ri o‘stirish, bo‘g‘inlar va shakllarning egiluvchanligi hamda tayanch faoliyatlarini mustahkamlash asosiy vazifa qilib qo‘yiladi.
Akrobatika mashqlari muvozanat saqlash. o‘z harakatlarinn kuzatish, chamalash kabi faoliyatlarni do‘mboloq oshish, qo‘llarda tayanib yonlarga aylanish kabi mashqlarda malakalarga erishiladi.
Dasturdagi boshqa sport turlari mazmunida jismoniy rivojlanishning asosiy belgilari bo‘lgan chaqqonlik, tezlik, kuchlilik, chidamlilik kabi jismoniy sifatlar tarbiyalanadi. Shu sababdan uy vazifalari va belgilangan me’yor va mezonlarni topshirish bajarish uchun o‘tkaziladigan maxsus musobaqalarga puxta tayyorlanish lozim bo‘ladi. Bunday sharoitlarda bajarayotgai barcha mashqlar hamda amaliy harakat faoliyatlarining nazariy mazmunlarini yaxshi bilgan holda ularning bajarilish usullari o‘yin va o‘lchov qoidalarini ham puxta o‘zlashtirish lozim.
O‘rta maxsus (litseylar, kollejlar, bilim yurtlari. texnikumlar) va oliy o‘quv yurtlari. 1,O‘rta maxsus o‘quv yurtlarida jismoniy tarbiya va sportga doir atamalar va usullarning izohlari
«Jismoniy tarbiya» dasturi: Bu dastur T.S.Usmonxo‘jaev, E.A.Seytxalilov, K.M.Mahkamjonov va boshqalar tomonidan tayyorlanib, O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lpm vazirligining «O‘rta maxsus, kasb-xunar ta’limi Markazi» tomonidan ma’qullangan va vazirlik tomonidan 2001 yil tasdiqlangan.
Dasturning «Nazariy bilimlar asoslari» o‘limida quyidagi jarayonlari o‘rganish tavsiya etiladi, ya’ni:
1-bosqich (kurs)
-O‘zbekiston Respublikasida jismoniy tarbiyaning rivojlanish tarixi;
-O‘zbekiston Respublikasining «Ta’lim to‘g‘risida», «Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida», «Turizm to‘g‘risida»gi qonunlar, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi», «Sog‘lom avlod» Davlat dasturining ijtimoiy-tarbiyaviy ahamiyatlari;
-O‘zbekiston sportchilarining xalqaro sport musobaqalaridagi ishtiroki va erishgan yutuqlari;
O‘quv yurtlarida, jismoniy tarbiya va sportning maqsadi hamda vazifalari. Darsdan tashqari sport tadbirlarini tashkil etish;
-Inson jismoniy komolotini tarbiyalash va rivojlantirishda jismoniy tarbiya va sportning ijtimoiy-tarbiyaviy ahamiyatlari;
-Abu Ali Ibn Sinoning jismoniy tarbiya sohasidagi ta’limotlari;
-Xalqaro sport harakati, xalqaro olimpiya qo‘mitasining prezidentlari;
-Sayohatlar va sport mashg‘ulotlarida jarohatlarning oldini olish, birinchi tibbiy yordamlar
-Jismoniy siffatlarni tarbiyalovchi vositalar va h.k.
2-bosqich:
-Jismoniy salomatlik, umumiy va kasb-amaliy tayyorgarlik, ishlab chiqarish gimnastikasining mehnat unumdorligini oshirishdagi ahamiyati;
-Kun tartibi, faol (aptimal) harakatlar tartibini tuzish;
-O‘z-o‘zini nazorat qilish yo‘llarni, o‘z kasbi bo‘yicha ishlab chiqarish gimnastika mashqlari majmui (kompleks) tuzish;
-Onalik va bolalik, shaxsiy gigiena, jinsiy gigiena va ular bilan bog‘liq bilimlar.
3-bosqich:
-Jismoniy mashqlarning shug‘ullanuvchilar tanasiga ta’siri;
-Tanadagi fiziologik sharoitlarini tezlashtirish (qon aylanish, nafas olish, yurak urishi va h.k.);
-Dam olish toliqish jarayonlarida jismoniy mashqlarni qo‘llash va ularning mohiyatlari;
-Respublika o‘tkazilayotgan sport tadbirlari, sportchilarning xalqaro sport musobaqalaridagi ishtiroklari haqidagi ma’lumotlar kuzatib borish, ularni yaxshi bilish va h.k.
Yuqorida bayon etilgan mavzuiy yo‘nalishlar o‘quvchi-yoshlar va talabalarning jismoniy tarbiya va sport sohasidagi nazariy tush unchalarini boyitishga qaratilganligi bilai o‘z o‘rniga egadir. Shular qatorida «Sayohatlar, «Xalq milliy o‘yinlari», haqida ham zarur bilimlarga ega bo‘lish lozimdir. Buning uchun maxsus adabiyotlardan (kitob oxirida namunalar keltirildi unumli foydalanish lozim bo‘ladi.
Amaliy mashg‘ulotlar jarayonlarda harbiy sport turining elementlarini bajarishda ularning nomlari bajarilish usullariga diqqat bilan e’tibor berish lozim. Ayniqsa, sport o‘yinlari qoidalarini yaxshi o‘zlashtirish maqsadga muvofiqdir. Chunki, bo‘lajak kasb- mehnat joylarida to‘g‘ri keladi.
Darsdan tashqari turli sport to‘garaklari mashg‘ulotlarida, ayniqsa «Alpomish» va «Barchinoy» maxsus testlari talablarini bajarish uchun tayyorgarlik jarayonlarida sport atamalariga e’tibor qaratish, ularni ham yaxshi bilim olishga harakat qilish kerak bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
