O‘zbekiston respubikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Sport mashg‘uloti (sport trenirovkasi) deganda. sport turlari bo‘yicha o‘tkaziladigan barcha mashg‘ulotlar tushuniladi. Bunda sport tayyorgarligi (jismoniy baquvvatligi), sport mahoratp (razryadlar) mashg‘ulotlari kabn faoliyatlar mavjuddlr. Bunday amaliy tadbirlar maxsus sport maktablari va turli terma jamoalarda o‘tkaziladi.
Sport maktablari: Respublika mustaqilligi tufayli sport maktablarining turlari ancha ko‘paydi. Ular ba’zi maktablar tarkibi hamda mustaqil ravishda tumanlar, shaharlar, qo‘rg‘onlar (posyolka) hamda viloyatlar, Respublika miqyosida tashkil etilmoqda Ularni quyidagi turlar va toifalarga ajratilgan, ya’ni:
-Bolalar va sport maktablari (BO‘SM). Ular ixtisoslashgan (sportning bntta turi) va majmuiy (bir iecha sport turlarini o‘z ichiga olgan) sport maktablariga bo‘linadi.
-Olimpiya o‘rinbosarlari sport maktablari. Bular ham ixtisoslashgan va majmuiy turlardan iborat.

-Oliy sport mahoratlarini opshrish sport maktablari:
Bunda majmuiy (kompleks) ravishda jamoalar (komandalar) tarkib topadi va eng zarur sport turlari (Respublika, Osiyo, jahon sport musobaqalari dasturi asosida) bo‘yicha mashg‘ulotlar olib boriladi.
-Olimpiya o‘rinbosarlari kollejlari (sobiq olimpiya o‘rinbosarlari sport maktablari) mahoratli sportchilarni tayyorlash bilan bir qatorda o‘qituvchi-murabbiylar tayyorlash maqomiga (huquqi, vazifasi) egadir.
-Jismoniy tarbiya va sport sohasida mutaxassis kadrlar o‘qituvchn, murabbiy, tashkilotchi tayyorlovchi oliy o‘quv yurtlari: O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya instituti (O‘zbekiston-1955 yilda tashkil etilgan), viloyatlarda oliy o‘quv yurtlariiing jismonny madaniyat fakultetlari (16ta Nizomiy nomidagi Toshkent DPU (sobiq DPN) tarkibida jismoniy tarbiya fakulteti 1949, Farg‘ona DU da 1952 yilda tashkil topgan. 1951 yilda Samarqand, Termiz, Kosonsoy, Ohangaron (Angren) shaharlarida jismoniy tarbiya pedagogika bilim yurtlari tashkil etilib, ular 1980 yilga qadar mustaqil faoliyat ko‘rsatdi. Keyingi davrlarda 2022 yilgacha pedagogika bilim yurtlari bo‘lim sifatida kadrlar tayyorlashda xizmat qilib keladi. So‘nggi (2003-2022) yillarda esa ularning ba’zilari qisqartirilib, olimpiya kollejlari tarkibida davom etmoqda.
Yuqorida ta’kidlanganidek, jismoniy madaniyat tarkibidagi muhim faoliyatlar va ulardagi ba’zi vositalarga ham to‘xtalish shu o‘rinda maqsadli bo‘lar edi.