O‘zbekiston milliy universiteti Falsafa fakulteti O‘zr fa falsafa va huquq instituti

respublikaning milliy manfaatlaridan kelib chiqqan holda xalqning azaliy
turmush tarzi, an’analari, urf-odatlari va ko‘nikmalari hisobiga olinayotganligi;

• 
  O‘zbekistondagi demografik vaziyat, ahali-ning milliy tarkibi,
  respublikaning qulay geostrategik mavqei, tibiiy-iqlim sharoitining o‘ziga xosligi,
  ishlab chiqarishi, sanoati, qishloq xo‘jaligining potensiallari va istiqbollariga
  e’tibor berilayotganligi;
  
• 
  davlat mustaqilligini mustahkamlash, iqtisodiy qiyinchiliklarni
  bartaraf etish va reformalarni amalga oshirish bilan dialektik uyg‘unlikda milliy
  manfatlariga mos keladigan faol tashqi siyosat olib borilayotganligi;
  

- mintaqada, Mustaqil Davlatlar Hamdo‘st-liginida, jahondagi mamlakatlar
bilan aloqa va munosabatlarda teng huquqlik, o‘zaro manfaatdorlik, boshqa
mamlakatlarning ichki ishlariga aralashmaslik amal qilinayotgaligi;

• 
  ko‘pgina xalq manfaatlariga javob beruvchi iqtisodiy siyosat, inson
  manfaatlariga qaratilgan ba’zi iqtisodiyotining real yo‘llari tanlab
  olinayotganligi;
  
• 
  respublikamizning barcha fuqarolari va fridik shaxslariga tashabbus
  ko‘rsatish va ishbilarmonlikni rivojlantirib, erkin xo‘jalik faoliyatini amalga
  oshirish uchun teng imkoniyat yaratish kafolatlanayotganligi;
  

- mustatsil O‘zbekistonni rivojlantirishning ma’naviy negizlari sifatida
umuminsoniy qadriyatlarga sodiqlik, xalqimiz madaniy merosini mustahkamlash va
rivojlantirish, insonning o‘z imkoniyatlarini erkin namoyon ilishi va
vatanparvarlikning asosiy omil sifatida qaralayotganligi.²⁸

Xullas, O‘zbekistonning mustaqil rivojlanish yo‘liga o‘tganligi, unda umumiy
qadriyatlar tizimining shakllanishi va barqarorligini ta’minlaydigan asos
omillaridan biridir. Mustaqillik tufayli respublikamizda yangi demokratik
qadriyatlar tizimini shakllantirish imkoni ochildi.

Mustaqillik bugungi O‘zbekistonda ideal qadriyatdan amaliyotga aylanib
bormoqda. Bunda siyosiy, iqtisodiy, madaniy, ma’naviy sohalarda tub o‘zarishlarni
amalga oshirish, xalq tinchligi, erkinligi va farovonligini ta’minlash, bemokratik
qonunlarga asoslangan xayot tizimi vujudga keltirish, har bir shaxsning kamoloti,
qobiliyati va is’tedodini namoyon qilish uchun to‘liq imkoniyatlarni yaratish borasida
bajarilishi lozim bo‘lgan mas’uliyatli vazifalar paydo bo‘ldi.

YAngi qadriyatlar tizimining vujudga kelishi, jamiyatdagi asosiy ijtimoiy
sub’ektlarning o‘zaro hamjihatligi, kelishuvi, hamkorligi asosidagi faoliyatining
mezoniga aylanishi bir qancha vaqtni talab qiladigan o‘zgarilarni amalga oshirish
davrini qamrab oladi. bu davrda bir tomondan, ilgarigi qadriyatlar tizimining
muayyan ta’siri, ikkinchi tomondan esa yangi tizimning turli jarayonlar, o‘zgarishlar
orqali o‘ziga yo‘l ochayotganligining guvohi bulinadi. O‘zbekistonda ham ana shunday
dialektik inkor, vorislik va navqironlik orqali boradigan jarayon davom etmoqda.
Biz bu jarayonda tarixning burilish davrlarida sodir bo‘ladigan umumiy aksiologik

²⁸ Bu ќaqda kengroq: I.A.Karimovning O‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. T.1. (-T.: O‘zbekiston, 1996.)
kitobi va boshqa asarlariga qarang.

79

www.ziyouz.com kutubxonasi

fenomen bilan, ya’ni kishilar ilgaridan o‘rganib qolgan ba’zi jihatlar va
xususiyatlarning o‘z qadrini muayyan davrda saqlab qolish holati bilan duch
kelmoqdamiz. Zero, odamlarning umri o‘sha qadriyatlar ustuvor bo‘lgan davrda
o‘tganligidan, ularning amaliyoti butun-butun avlodlarni o‘rab turuvchi ijtimoiy
muhitnin bir qismi bo‘lganligidan bu qadriyatlarning ta’siri kishilarning turmushi,
faoliyati va qiyofasida biror muddat davomida saqlanib qolishi tabiiy hol. Ushbu
ob’ektiv holatni hisobga olgan holda A.I.Karimov «YAngi uy qurmay turib, eskisini
buzmang» kitobida «har qanday holda ham biz o‘zimizni boqib, to‘ydirib kelgan
narsalarni vayron qilishga berilib ketishga haqqimiz yo‘q», deya ogohlantirgani
bejiz emas.²⁹