O’zbekiston davlat san’at va madaniyat instituti fakultet: xalq ijodiyoti

SHarq axloq qoidalari nafaqat shaxsni uyushuvga undaydi, balki uyushgan holda ham kishining shaxs sifatidagi bir butunligi barqaror turmog’i, jamoaviy integratsiya doirasida ham ruhiy botiniy yaxlitlik sanalmog’i zarurligi, umumiy bir butunlik kO’plab serjilo va mustaqil yaxlitliklar yigmasidan iboratlitini yorkin ifodalaydi. Jamoada shaxs bir butunligi yemirilmaydi, umumlashtirishlar negizida qurbon etilmaydi, balki mantiqiy muvofiqlik mezoni doirasida uyg’un birlashuv jarayoni tabiiy ravishda amalga oshiriladi. Ayni paytda shuni ehtiborda saqlash kerakki, har qanday uyg’unlashuv O’lchovsiz, chegarasiz bo’lmasligi, har bir harakatda mezon hisi va aqliy xushyorligi bo’lishi xalqimiz fehl-atvoriga xos anhanaviy belgidir.

• SHarq axloq qoidalari nafaqat shaxsni uyushuvga undaydi, balki uyushgan holda ham kishining shaxs sifatidagi bir butunligi barqaror turmog’i, jamoaviy integratsiya doirasida ham ruhiy botiniy yaxlitlik sanalmog’i zarurligi, umumiy bir butunlik kO’plab serjilo va mustaqil yaxlitliklar yigmasidan iboratlitini yorkin ifodalaydi. Jamoada shaxs bir butunligi yemirilmaydi, umumlashtirishlar negizida qurbon etilmaydi, balki mantiqiy muvofiqlik mezoni doirasida uyg’un birlashuv jarayoni tabiiy ravishda amalga oshiriladi. Ayni paytda shuni ehtiborda saqlash kerakki, har qanday uyg’unlashuv O’lchovsiz, chegarasiz bo’lmasligi, har bir harakatda mezon hisi va aqliy xushyorligi bo’lishi xalqimiz fehl-atvoriga xos anhanaviy belgidir.

Movarounnahr xalqlari axloq tizimi jamoatchilik fikrini salmog’ini, uning haq va islom qoidalariga nechogli muvofiq kelishiga bog’liq ekanligini alohida qayd etadi. SHu jamoa ahzolarining to’g’ri va halolligi gunoh ishlardan qanchalik O’zlarini forig’ tuta bilishlari bilan ham O’rganishiga ehtibor qaratadi. Ayni chog’da jamoa ahzolari gunoh yo’lga kirgudek bo’lsalar, ularni tarbiyalash ishidan bO’yin tovlamaslik zarurligi ham uqtiriladi. Xazrat Bahovuddin Nakshbandiy xalqni ayblash noto’g’ri va behuda ish ekanligini uqtiradi1 . Xalq to’g’ri yo’ldan adashgan bo’lsa, unga tushunish kO’zi bilan qaramoq lozimligini, xalqni bevosita emas, bilvosita usullarda tarbiyalamoq lozimligini tayinlaydi.

• Movarounnahr xalqlari axloq tizimi jamoatchilik fikrini salmog’ini, uning haq va islom qoidalariga nechogli muvofiq kelishiga bog’liq ekanligini alohida qayd etadi. SHu jamoa ahzolarining to’g’ri va halolligi gunoh ishlardan qanchalik O’zlarini forig’ tuta bilishlari bilan ham O’rganishiga ehtibor qaratadi. Ayni chog’da jamoa ahzolari gunoh yo’lga kirgudek bo’lsalar, ularni tarbiyalash ishidan bO’yin tovlamaslik zarurligi ham uqtiriladi. Xazrat Bahovuddin Nakshbandiy xalqni ayblash noto’g’ri va behuda ish ekanligini uqtiradi1 . Xalq to’g’ri yo’ldan adashgan bo’lsa, unga tushunish kO’zi bilan qaramoq lozimligini, xalqni bevosita emas, bilvosita usullarda tarbiyalamoq lozimligini tayinlaydi.