O‗zbekiston aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsion texnologiyalar davlat

Konstruktiv va texnik yechimlar. Mehnat xavfsizligini ta‟minlash uchun 
tashkiliy tadbirlar 
Ish o’rni
.
Kompyuter bilan ishlaydigan har bir odam
uning bir qator salbiy 
ta‘sirlarini sezishi mumkin. Ammo bunday ta‘sirlardan ish kuni va operatorning 
ish o‘rnini to‘g‘ri tashkil qilgan holda forig‘ bo‘lish mumkin. 
Shuning uchun doimiy ravishda EHM yonida o‘tirib ishlaydigan shaxslar 
uchun ish o‘rinlarini loyihalashtirish alohida e‘tiborga molik masala hisoblanadi. 
Gavdaning tayanch maydonga bosimi teng taqsimlangan bo‘lishi talab qilinadi.
Bunday samaraga faqatgina kresloni inson gavdasining anatomik to‘zilishiga to‘la 
mos bo‘lgandagina erishish mumkin. Hozirgi kunda sharnirlarga o‘rnatilgan 
kreslolardan keng foydalanilmoqda. Bu element ish vaqtida gavdani boshqarishga 
hamda qisqa muddatli dam olishga imkon beradi.
Videomonitor ekrani operator ko‘zidan 600-700 mm, ammo ekrandagi alfavit 
va boshqa belgilarning hususiyatlarini hisobga olgan holda 500 mm dan kam 

---

bo‘lmagan masofada optimal o‘rnatilgan bo‘lishi lozim. Albatta himoya ekrani, 
ekran fil‘trlari yoki elektromagnit nurlanishlarini qaytaruvchi boshqa individual 
himoya vositalaridan foydalanish tavsiya qilinadi. 
Mehnat rejimi
. CHarchoqni va mehnatning monotonligini kamaytirish uchun 
ishlab chiqarish gimnastikasi bilan shug‘ullanish yoki ish jarayoni ish pozasini 
o‘zgartirish yaxshi samara beradi.
Charchoqning oldini olish uchun asosiy usul bo‘lib operator mehnati va dam 
olishini optimal tashqil etish hamda bir soatlik tushlik tanaffus, ish vaqtida qisqa 
muddatli (10-15 min) dam olishlarni yo‘lga qo‘yish yaxshi natija beradi. Binoni 
yaxshilab va muntazam ravishda shamollatish ham charchoqni pasaytirishda katta 
o‘rin tutadi. Xonaga kirgan toza havo miya ish qobiliyatini hamda qon aylanishini 
yaxshilaydi, charchoqni pasaytiradi. Xonaga kiradigan havo miqdorini yilning iliq, 
issiq, sovuq davrlarini hisobga olgan holda olib boriladi.