Өзбекистан республикасы жоқары ҳӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги қарақалпақ МӘмлекетлик университети

Пән оқытыўшысы:
 
 
Нурымбетов Б. 

---

«Тастыйықлайман» 
Химия – технология факультети деканы 
______________ Д.Турениязова 
«___» ____________ 2020 жыл 
 
Лабораториялық жумыс №3.
Золлердиң оптикалық қәсийетлери 
Тиндаль эффектин демонстрациялаў. 
Реактив ҳәм әсбап - үскенелер` темир гидроксиди золи, мышьяк 
сульфиди золи, канифол золи, берлин лазуры золи, күкирт золи, 5% ли мыс 
сульфаты, 2% ли темир роданиди, 2% ли калий бихроматы. Проекциялық 
фонарь, 11 дана тегис паралель дийўаллы склянкалар. 
Тәжирийбеде баслардан алдын жоқарыда көрсетилген затлардың 
золлери таярлап алынады. Соңынан олар тегис паралель дийўаллы 
ыдысларға қуйылып аўзылары резина пробкалар менен жабылады. Және 
усындай үш ыдысқа мыс сульфаты, темир роданиди ҳәм калий бихроматы 
еритпелери 
қуйылады. 
Жумыс 
бабында 
жоқарыдағы 
ҳаққыйқый 
еритпелердиң реңлериниң тойынғанлығы изертленетуғын золлердиң 
реңлерине тең болыўына ерисиў керек. Проекциялық фонарь жәрдеминде 
жиңишке, бирақ анық нур пайда етемиз. Буның ушын проекциялық 
фонардың лампасының алдына жиңишке тесиги бар диска қоямыз. Соңынан 
проекциялық фонардың тесигине жақынлатып бир қатар жоқарыдағы 
еритпелер бар ыдысларды қоямыз. 
Барлық коллоид еритпелерде анық тиндаль конусы пайда болып, ал 
ҳақыйқый еритпелерде бул конус практикалық жақтан улыўма көринбейди. 
Егерде тәжирийбе ушын проекциялық фонарь табылмаса буның ушын 
ишки тәрепи қараға боялған қәлеген камераны алып оның дийўалының
биреўинен 1 см диаметрдеги тесик тесиў керек. 
 
Пән оқытыўшысы:
 
 
Нурымбетов Б. 

---

«Тастыйықлайман» 
Химия – технология факультети деканы 
______________ Д.Турениязова 
«___» ____________ 2020 жыл