|
I.3. Texnologik jarayonlari avtomatlashtirish sxemalari
Gaz aralashmasi patrubka 6 orqali qurilmaga kirib, panjara 2 orqali adsorbent qatlamiga tarqaladi. Tegishli komponent gaz fazasidan qattiq yuzaga yutiladi. Tozalangan gaz patrubka 5 orqali qurilmadan tashqariga chiqadi. Adsorbent lyuk 7 yordamida qurilmaga solinadi, l yuk 8 yordamida esa qurilmadan tushiriladi. Desorbtsiya qilish uchun taqsimlovchi qurilma (barbotyor) I yordamida o`tkir suv bug`i beriladi. Desorbtsiya paytida adsorbentda yutilgan komponent suv bug`i tarkibiga o`tadi va bug` - gaz aralashmasi sifatida patrubka 10 orqali qurilmadan chiqariladi. O`tkir bug`ning qisman kondensatsiyalanishi oqibatida hosil bo`lgan kondensat patrubka 9 orqali qurilmadan chiqib ketadi. Davriy ishlaydigan gorizontal adsorberning sxemasi 2.7- rasmda berilgan. Bu qurilmaning ishlash printsipi vertikal adsorberdan farq qilmaydi, faqat tsilindrsimon qobiq gorizontal joylashgan. Davriy ishlaydigan adsorberlarda adsorbentning yutish sig`imidan to`la foydalanilmaydi. Desorbtsiya jarayoni ham ushbu adsorberlarning o`zida olib boriladi. Natijada qurilmadan foydalanish darajasi past bo`ladi. Bu kamchiliklardan uzluksiz ishlaydigan qurilmalar holidir. Odatda davriy adsorbtsiya jarayoni 4 ta bosqichda olib boriladi: 1) adsorbtsiyaning o`zi; 2) desorbtsiya; 3) adborbentni quritish; 4) adsorbentni sovitish.
1.3-Rsm
1.4-Rasm
MIKROBIOLOGIK TOZALASH JARAYONLARI
Mikrobiologik tozalash jarayonida gazlar tarkibidagi oltingugurt birikmalari temir tuzlarining suvdagi erutmasi bilan kontaktlashib oltingugurt olinadi. Ajratilgan oltingugurt mikroorganizmlar ishtirokida havodagi kislorod bilan oksidlanadi:
I.3.Texnologik jarayonlari avtomatlashtirish sxemalari
Avtomatlashtirishning prinsipial sxemasi loyihaning asosiy texnikaviy xujjati bo’lib, u texnologik qurilmaning avtomatlashtirilish darajasi va prinsipini ko’rsatadi. Bunda boshqarish sistemasini tuzishning bosh bosqichida qabul qilingan barcha prinsipial echimlar o’z ifodasini topadi. CHizma boshqarish ob’ekti, nazorat, rostlash, dasturli boshqarish, signalizasiya, blokirovka, himoya va avtomatlashtirishda ishlatiladigan vositalar haqida tushuncha berishi lozim. Odatda signalizasiya, blokirovka va himoya maxsus chizmalarda kengaytirib beriladi. Prinsipial chizmalarda boshqarish organlari va kommunikasiyalar bilan birga texnologik qurilmani chizmasi, avtomatlashtirish vositalarini, texnologik agregatlarining turli qurilmalari bilan avtomatlashtirish vositalari o’rtasidagi o’zaro bog’lanishlarni sxematik ko’rsatiladi.
Avtomatlashtirish masalalari texnologik vositalaridan foydalanib hal etiladi, bu vositalarga tanlangan qurilmalar, dastlabki axborotni aniqlovchi, axborotni almashtirish va qayta ishlov berish vositalari, xizmat ko’rsatuvchi xodimlarga axborotni tanishtirish va chiqarib berish vositalari hamda yordamchi vositalar kiradi.
Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish sxemalarini (TJAS) ishlab chiqishda quyidagi qoidalarga amal qilish lozim: 1) avtomatlashtirishning texnik vositalarini tanlashda texnologik jarayonning xarakterini, jarayonning yong’inga va portlashga moyilligini; atrof muhitning zaharliligini va agressivligini; o’lchanayotgan muhitning fizik-kimyoviy xossalarini va parametrlarni; o’lchov o’zgartkichlarining o’rnatilgan joydan nazorat va boshqaruv punktlarigacha axborot signallarini uzatish uzoqligini, boshqarish sistemasiga ishonchliligi aniqligi va tez ta’sir ko’rsatishi xususidagi talablarni hisobga olish zarur;
2) TJAS avtomatlashtirishning XT ning seriyalab ishlab chiqariladigan vositalari asosida ko’rilishi kerak; bunda qo’shilishi soddaligi, o’zaro bog’lanuvchanligi, shchitlarda va boshqaruv pultlarida joylanishi qulayligi bilan ifodalanuvchi bir xillashtirilgan sistemalardan foydalanish maqsadga muvofiqdir;
3) avtomatlashtirish sistemalari faqat seriyalab chiqarilgan apparatura asosidagina yasalishi mumkin bo’lmagan xollarda loyihalash jarayonida yangi avtomatlashtirish vositalarini ishlab chiqish uchun texnik vazifalar beriladi;
4) yordamchi energiyadan foydalanuvchi avtomatlashtirish vositalarini tanlash avtomatlashtiriladigan ob’ektning yong’in chiqishi va portlashga xavflilik sharoitlari bilan, axborot va boshqarish signallarining tez ishlashi va uzatish masofasiga qo’yiladigan talablar bilan belgilanadi;
5) dispetcherlik shchitlari va pultlarida o’rnatiladigan signalizasiya va boshqarish asboblari va apparaturasi miqdori cheklangan bo’lishi kerak. Apparaturaning ortiqcha bo’lishi xizmat ko’rsatuvchi xodimlarning diqqat e’tiborini texnologik jarayonning kechishini belgilovchi asosiy avtomatlashtirish vositalaridan chetga tortadi, qurilmani ishlatishni murakkablashtiradi, uning tannarxini oshirib yuboradi;
6) TJASini ishlab chiqishda sistemadagi boshqarish vazifalarini orttira borish imkonini hisobga olish kerak.
Avtomatlashtirish sxemasining yuqori qismida texnologik sxema tasvirlanadi, u TBO ning ishlash prinsipi haqida tasavvur berishi kerak. Prinsipial chizmalarda datchiklarning sezgir elementlari, rostlash organlari va ijro etuvchi mexanizmlari texnologik chizmaning taxminan montaj kilinishi lozim bo’lgan nuktalarida ifodalanadi. Texnologik chizmalarda texnologik jarayonning xarakterini ifodalaydigan ko’rinishda agregatlar soddalashtirib ko’rsatiladi; bunda masshtabga e’tibor berilmaydi; lekin agregatlarning shakli taxminan uxshash bo’lishi kerak.
Texnologik chizmalar, odatda, chapdan ungga karab uqiladi. Apparatlarni ifodalaydigan chiziklarning kalinligi 0,2....0,3 mm bo’lishi kerak. Chizmada xar bir apparat belgilanib ko’rsatiladi. Agar apparatlar rakamlar bilan belgilangan bo’lsa, u xolda uskunalarni ko’rsatuvchi jadval beriladi.
Texnologik kuruvlarni avtomatlashtirishning prinsipial chizmasida suyuklik, bug va gaz uchun muljallangan kuruvlar shartli belgilar asosida ifodalanadi.Kuruv chiziklarining uzilishida yonma-yon rakamlar orasidagi masofa 50mm dan kam bulmasligi kerak agar texnologik chizmada nazarda tutilmagan suyuk yoki gazsimon.
1.5-Rasm
Do'stlaringiz bilan baham: |
