O`zbek tili va adabiyotini o`qitish metodikasi

JADID MAKTABLARI – Turkistonda XX asr boshlarida yuzaga kelgan tashkiliy, boshqaruv va o‘qitish ishlarida ilg‘or g‘oyalar asosida faoliyat ko‘rsatuvchi maktablar. J.m.ni vujudga keltirish bevosita jadidchilik harakati doirasida olib borildi.

JORIY NAZORAT – o‘rganilayotgan mavzularni o‘quvchi va talabalar qay darajada o‘zlashtirayotganini muntazam ravishda dars jarayonida nazorat qilish. J.n. o‘qituvchi tomonidan o‘tkazilib, o‘quvchi-talabaning bilim darajasini shu fanning har bir mavzusi bo‘yicha aniqlab borish ko‘zda tutiladi. Bu esa o‘quvchi-talabaning uzluksiz bilim olishini va natijasini muttasil nazorat qilib borishni nazarda tutadi.

IJODKORLIK – inson aqliy, ruhiy hamda jismoniy faolligi va yaratuvchilik faoliyatining oliy shakli.

ILMIYLIK – ta’lim kechimining asosiy tamoyillaridan biri. Aniq tushunchalarni umumiy yaxlit nazariy bilimlar orqali berishga e’tibor qaratadi. I.ning asosiy talabi zamonaviy fan bilan ta’lim mohiyati uyg‘un kelishidan iborat. O‘quvchilar tasavvurini ilmiy-umumiy uslub bilan birlashtirish; hayotni o‘rganish qoidalarini ko‘rsatish bilan shug‘ullanadi. I. tamoyillari ta’lim jarayonini boshqaradi – bosqichlar, uslublar o‘quv faoliyati shakllarini tashkil etadi.

INDUKSIYA (lotincha Inductio –yo‘qlash, qo‘zg‘atish) – mantiqiy fikrlashning xususiy xulosalardan umumiyga o‘tishi, bilish metodlaridan biri. Ta’limda fikrlashning induktiv metodidan foydalanish vositasida jarayonning xususiy omillar, ko‘rsatkichlar va xususiyatlar, unsurlardan umumiyga o‘tish xodisasi sodir bo‘ladi. O‘qitishda I. deduktsiya bilan mantiqiy aloqadorlikda qo‘llaniladi. Ta’limda o‘quv fanining xususiyatlari, uning mazmuni va qo‘llaniladigan metodlar, o‘quvchilarning yosh xususiyatlariga alohida e’tibor qaratiladi.

INNOVATSIYA – yangilik, yangi g‘oya kiritish.