O‘zbek poetikasi asoslari

bir oshiqi hayron,

diydoringa shaydo.

Bir sheftadur kokuli mushkininga sunbul,

ham holi parishon,

ham boshida savdo…

KICHIK LIRIK JANRLAR

ruboiy
tuyuq
qit’a
fard
muammo

RUBOIY

RUBOIY (ar.– to‘rtlik ) Sharq mumtoz adabiyotida keng tarqalgan baytli she’r shakli hisoblanadi. Ruboiy ikki baytdan iborat bo‘lib, a-a-b-a yoki a-a-a-a tarzida qofiyalanadi. Ruboiy o‘ziga xos maxsus vaznda yoziladi: bu hazaj bahrining axrab va axram shajarasidir.

Ruboiyning 2 xil turi farqlanadi:

• ruboiyi xasiy yoki erkin ruboiy (qofiyalanishi: a-a-b-a)
• ruboiyi musarra’ yoki ruboiya (qofiyalanishi: a-a-a-a).

Ruboiyi xasiy yoki erkin ruboiy

Sen borg‘ali ortmish ko‘ngul zorlig‘i,

Oh o‘qlaridin har nafas afgorlig‘i.

Bilman unutulg‘anmu ekandur manga hajr,

Yo ko‘prak erur bu qatla dushvorlig‘i.

Ruboiyi musarra’ yoki ruboiya

Ollimda tabibi chorasozim ham yo‘q,

Yonimda rafiqi dilnavozim ham yo‘q.

Tegramda anisi jongudozim ham yo‘q,

Boshimda shahi bandanavozim ham yo‘q.