O`zbek ha`m Qaraqalpaq xalqi etnogenezi. T. Qudyarova

---

1 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

2 
1-TEMA: Kirisiw. O`zbek ha`m Qaraqalpaq xalqi etnogenezi 
ha`m etnik tariyxi kursinin` ma`qseti, waziypalari ha`m u`yreniw 
predmeti.
 
JOBASI: 
1. Kirisiw. O`zbek ha`m Qaraqalpaq xalqi etnogenezi ha`m etnik tariyx kursi 
ha`m onin` tariyxnamasi.
2. Pa`nnin` predmeti, izertlew ob`ektleri ha’m tariyx iliminde tutqan orni. 
Pa`nnin` ilimiy-metodikaliq tiykarlari ha’m pa`nler ara baylanisi. 
3. O`zbek ha`m Qaraqalpaq xalqi etnogenezi ha`m etnik tariyxi pa`ninin` 
jetilisken ka`mil insandi ta`rbiyalawdag`i orni. 
 
TAYaNISh TU`SINIKLERI 
Pa`nnin` predmeti ha`m aktual` mashqalalari. Metodologiyaliq tiykarlari, 
materialliq ha`m jazba derekler, panler-ara baylanisi. Xalqimiz tariyxin u`yreniwdin` 
a`ha`miyeti. Etnogenez maselesinin’ u’yreniliwi. O`zbek ha`m Qaraqalpaq xalqi 
etnogenezi ha`m etnik tariyxi maselesinde jana ko’z qaraslar, pikirlerdin’ payda 
boliwi. 

XXI a`sir bosag`asinda Watanimiz tariyxinda jan`a da`wir baslandi. 
O`zbekstan o`zinin` ma`mleketlik g`a`rezsizligin qolg`a kirgizdi. Du`n`ya 
kartasinda ja`ne bir g`a`rezsiz ma`mleket-O`zbekstan Respublikasi payda boldi. 
G`a`rezsizlikke eriskennen son` xalqimizdin` o`z eli, tili, ma`deniyati, 
qadriyatlari tariyxin biliwge, o`zligin an`lawg`a qizig`iwshilig`i artip barmaqta. 
Bul ta`biyg`iy jag`day, adamzat payda bolg`annan baslap ata-babalarinin` 
kimligin, na`sil-tiykarin kelip shig`iwin, o`zi tuwilip o`sken awil, qala, qullasi 
Wataninin` tariyxin biliwdi qa`leydi. Ha`zir O`zbekstan dep ataliwshi territoriya, 
yag`niy bizin` Watanimiz tek g`ana Shig`is emes, al jer ju`zlik tsivilizatsiya 
oshaqlarinin` biri bolg`anin du`n`ya moyinlamaqta.
Ata babalarimizdin` a`sirler dawaminda toplag`an turmisliq ta`jiriybeleri, 
diniy, a`dep-ikramliq, ilimiy ko`z qaraslarin o`zinde ja`mlegen bul qol jazbalardi 
juwapkershilik penen teren` u`yrenetug`in da`wir keldiyu 
Halqimizdin` milliy o`zligin an`lawinda ruwxiy du`n`yasi bay, ka`mil 
insandi ta`rbiyalawda, Watanimiz tariyxin u`yreniwdin` a`hmiyeti og`ada u`lken. 
Ruwxiylig`in tiklewi, tuwilip o`sken elinde o`zin basqalardan kem sezbey, basin 
ba`lent ko`terip ju`riwi ushin insanga, a`lbette tariyxiy yadi kerek.

---

3 
Prezidentimiz I.Karimovtin` 
″
O`zbekstannin` o`zinin` jan`alaniw ha`m 
rawajlaniw joli
″
, Tarixiy xotirasiz kelajak ywq 
″
,
″
O`z keleshegimizdi o`z 
qolimiz benen qurip atirmiz
″
, h .t.b. miynetlerinde ja`miyetimizdi jan`alaw ha`m 
rawajlandiriwdin` o`zine ta`n joli, sotsialliq ha`m ruwxiy turmisti jaqsilawdin`, 
milliy qa`dir qimbatimizdi ha`m da`stu`rlerimizdi qayta tiklewdin` aniq
kontseptsiyasi islep shig`ilg`an, tariyxiy yadigerliktin` insan ruwxin tiklewdegi 
a`hmiyeti aship berilgen.
O`zbek, qaraqalpaq xalqi o’zinin` bay ha`m qa`dimiy ma`mleketshilik 
ta`jriybesine, tariyxina iye. Ha`zirgi O`zbekstan aymag`inda da`slepki g`a`rezsiz 
ma`mleketlik du`zilmeleri eramizdan buring`i birinshi min` jilliq baslarinda 
payda bolip, shamamenen 3000 min` jil dawaminda bekkemlenip barg`ani ha`m 
dun`ya ma`mleketshiliginin` rawajlaniwinda en` joqari da`rejede ko`terilgeni 
ja`ha`nge ma`lim. 
Watanimiz tariyxi o`zbek xalqinin` ja`ha`n ha`m ma`deniyati g`a`ziynesine 
u`lken u`les qosg`anlig`inan guwaliq beredi. Ulli babalarimiz- Muxammed Muso 
al-Xorezmiy, Abu Nasr Farabiy, Ahmad al ibn Ismoyil al-Buxariy, Abu Iso at-
Termeziy, Bahawaddin Naxshbandiy, Axmad Yassawiy, Amir Temur, Iirza 
Ulug`bek, Alisher Nawayi, Zahraddin Muxammad Babur ha`m basqada 
babalarimiz xizmetleri menen maqtanish ete alamiz. 
O`zbek, Qaraqalpaq xalqi etnogenezi ha`m etnik tariyxi pa`ni sotsial-
gumanitar pa`nler menen baylanisli halda u`yreniledi. Tariyxtaniw, u`lketaniw, 
arxeologiya, arxivtaniw, antropologiya, etnografiya siyaqli arnawli pa`nler tariyx 
filosofiyasin sin`diriw, an`lap jetiwde ko`meklesedi.