Mavzu bo`yicha savol va topshiriqlar:
O`rxun-Enasoy yodgorliklarining topilishi va o`rganilishi haqida nimalarni bilasiz?
Bilga xoqon bitiktoshiga xos xususiyatlar nimalarda ko`rinadi?
Kultegin bitiktoshining badiiyati nimalarda ko`rinadi?
To`nyuquq bitiktoshida nimalar haqida gap boradi?
“Qadimiy hikmatlar” kitobidan bitiktoshlar matnini o`qing.
N.Rahmonning “Turk xoqonligi” kitobini o`qing va konspekt qiling.
Glossariy
Bilga – bilimdon,dono Botar – G`arb, Mag`rib
Bilga xoqon – turk xoqoni Kul tigin –turk davlatining lashkarboshisi
V.Tomsen- 1893 –yil bu yozuvlarni o`qigan
To`nyuquq – Eltarish xoqonning maslahatchisi
Yelizaveta Klemens va Dmitriy Klemens – To`nyuquq bitigtoshini topishgan
Yo`llug` tegin – bu yodgorliklarni yozgan shaxs
Bilga xoqon – Eltarish xoqonning kata og`li
Run, runa – sir
Jujanlar – manqurtlar
Sangun –Xitoy imperiyasida harbiy boshliqlar
Dulbarjin – O`rxun-Enasoy yozuvlarining Sharqdagi nomi
Chub – viloyat
Besh tuman – ellik ming
Yuanchjen – Xitoy yilnomalarida To`nyuquq nomi
Ashin –Kultigin va Bilga xoqon urug`i
Ashida – To`nyuquq urug`i
Mavzu bo`yicha testlar:
1.Mog`iyon kim?
A)Kultegin B)Bilga xoqon C)Ungin D)Bumin
2. Yupqa qalin bo`lsa, uni to`plagan alp emish,
Ingichka yo`g`on bo`lsa, uni uzgan alp emish.
Bu fikrlar kimga tegishli va unda nima haqida gap borayapti?
A)O`rxun-Enasoyda, Tunyuquqga, xalqni birdamlik va birlashishga chaqirish;
B),,Avesto“da, Zardushtga, mardlik va pahlavonlik;
C),,Ta’birnoma“da, Xalqqa, o`git-nasihat
D),,Devon-u lug`otit turk“da, Afrosiyobga, kuchsizni himoya qilgan alp;
3.O`rxun – Enasoy bitiklarining qaysida dushman tomondan til tutib kelingani, undan Yaris dashtida o`n tuman lashkar yig`ilganini eshitib, beklar qaytish taraddudiga tushadilar.
A)Kultegin B)To`nyuquq C)Bilgaxoqon D)Ungin
4. “O’rxun Enasoy” yodgorliklarini “Qabriston poeziyasi” deb aytgan olim kim?
A) Malov B) Bartold S)Radlov D) Tomson
5. Qaysi bitiktoshda “yo’qsil xalqni boyitgan”, “oz sonli xalqni ko’paytirgan”, “adolatli hukmdor” haqida so’z boradi?
A) Kultegin B) Irq bitigi S) To’nyuquq D) Bilga xoqon
6. To’nyuquq bitigi qayrdan topilgan?
A) Mo’gilistondan B) Ongin daryosi bo’ylaridan
S) Mongoliyaning Bain-Sokto D)O’rxun daryosi bo’yidan
7.Mayun Chur bitigi kim tomonidan topilgan?
A)S.E.Malov B)B.B.Radlov S)G.I.Ramstegt D)B.Tomson
8. Quyidagi runiy yozuv yodgorliklaridan qaysi biri qog’ozga yozilgan?
A)Qul tegin bitigi B) Bilgi xoqon bitigi S)Irq bitigi D)To’nyuquq bitigi
9.O`rxun – Enasoy bitiklarining qaysida dushman tomondan til tutib kelingani, undan Yaris dashtida o`n tuman lashkar yig`ilganini eshitib, beklar qaytish taraddudiga tushadilar.
A)Kultegin B)To`nyuquq C)Bilgaxoqon D)Ungin
Do'stlaringiz bilan baham: |