Otmning nomi va joylashgan manzili

Mavzu 18: Qo’l to’pi. To’pni darvozaga urish texnikasi. O’quv o’yini.
Zamonaviy gandbolda yuqori darajadagi natijalarga erishish uchun sportchidan jismoniy tayyorgarlik bilan bir qatorda oqilona harakat tyexnikasini mukammal egallab olish talab etiladi.
Gandbolda zarba byerish tyexnikasi eng muhim ahamiyatga ega, chunki o’yin natijasi hujum harakatlarining muvaffaqiyatli yakunlanishiga bog’liq. Zarba byerish tyexnikasini o’rganish harakatning biologik myexanizmlarini o’rganishga asoslanadi.
Gandbolda to’p bilan zarba byerish, biomyexanikada qabul qilingan tasniflashga muvofiq (D.D. Donskoy, V.M. Zatsi-orskiy, 1979), siljituvchi harakatlar toifasiga kiradi. Nomlanishidan kyelib chiqilsa, bunga o’xshash harakatlarning vazifasi qandaydir jismni siljitishdan iborat.
Gandboldagi zarbaning biomyexanik tavsiflarini tadqiq qilgan ko’pgina mualliflarning fikricha, hamma uloqtirish harakatlari uchun umumiy bo’lgan to’p uzatishlar myexanizmlari, harakatlar miqdori gandbolda zarba byerishdagi barcha uloqtirish harakatlari uchun ham umumiy hisoblanadi (S.N. Doroxov, 1983; A.A. Danilov, 1974; V.P. Ivashchyenko, 1982; I.V. Pyetrachyeva, 1986).
Sportda uloqtirish nazariyasining asosiy qoidalari V.N. Tutyevich (1968) tomonidan yoritib byerilgan. Ushbu nazariyaga muvofiq, sportchi «uloqtiruvchisnaryad» tizimi sifatida ko’rib chiqiladi. uloqtirish harakati esa uchta bosqichga bo’linadi.
Birinchi bosqichda butun «Uloqtiruvchi-snaryad» tizimiga tyezlik byeriladi, buning natijasida tizim ma’lum bir harakat soniga ega bo’ladi. Bu bosqichda tizim, asosan, oyoqlar kuchi va tyezkorligi hisobiga tyezlashadi.
Ikkinchi bosqichda «Uloqtiruvchi-snaryad» tizimi-ning yuqori qismiga, ya’ni tana va snaryadga tyezlik byeriladi. Bu, birinchi navbatda, mushaklar ishi hisobiga, shuningdyek, to’plangan quvvatni gavdaning pastki qismidan (buning uchun ularning harakat tyezligi qatьiy to’xtatilgan bo’lishi lozim) yuqori qismlari va snaryadga o’tkazish yo’li orqali amalga oshiriladi.
Gavda bo’g’inlarini pastdan-yuqoriga kyetma-kyet to’xtatib borish harakatlanayotgan sportchi gavdasi massasining kamayishiga va oqibatda gavdaning yuqori qismi hamda to’p tyezligining oshishiga olib kyeladi (S.I. Doroxov, 1983; I.V. Pyetrachyeva, 1986).