Trombolitik terapiyaga mutloq qarshi xolatlar (moneliklar):
Gemorragik insult yoki anamnez bo‘yicha sababi noma’lum qolgan insult.
O‘tgan 6 oy ichida bo‘lib o‘tgan insult.
Markaziy nerv sistemasini zararlanishi yoki o‘smasi
Yaqinda (3 xafta ichida) olingan katta-ko‘lamli shikastlanish, jarroxiya amaliyoti yoki boshning zararlanishi.
Oldingi oyda bo‘lib o‘tgan me’da-ichakdan qon ketish.
Qon ivishini buzilishlari xaqidagi ma’lumotlar.
Aorta devorini ajralishi/qavatlanishi.
Miokardni revaskulyarizatsiya qilishning zamonaviy usullari: aorto-koronar shuntlash, teri orqali koronar angioplastika. Miokard infarktning ilk davrida ko‘pincha koronar angioplastika va stent qo‘yishdan foydalaniladi.
MI bilan bemorlarni davolashni majburiy komponenti bo‘lib antiagregantli terapiya xisoblanadi. Bir martaga ichish uchun atsetilsalitsilat kislotasidan (aspirin) foydalaniladi- 160-325 mg miqdorda (chaynab turib tabletkani yutib yuborish kerak). Ikkinchi kundan boshlab noaniq uzoq muddat davomida sutkasiga 1 maxal 75-160 mg dan ichib yuriladi.
Koronar angioplastika yo‘li bilan qon oqimi tiklangan bo‘lsa klopidogrel 75 mg/sut miqdorda foydalaniladi.
MI da bevosita ta’sir etuvchi antikoagulyantlar trombolitik terapiyaning natijaviyligini oshirish uchun, koronar arteriyani tromb bilan qaytadan okklyuziyalanishini oldini olish uchun, tromb, embolik asoratlarni profilaktikasi maqsadida qo‘laniladilar.
Fraksionirlanmagan geparin (NFG) alteplaza, prourokinazalar bilan birgalikda qo‘llaniladi va streptikinaza qo‘llanilganda davolashni majburiy tarkibi bo‘lib xisoblanmaydi. Geparin vena ichiga bolyus yo‘li bilan 60 YeD/kg (to 4000 YeD gacha), so‘ng infuziya-tomchilash bilan 12 YeD/kg/soat tezlikda/maksimal tezlatish 1000 YeD/soat 1-2 sutka davomida beriladi. Keyin miqori AChTV ga bog‘liq xolda belgilanadi (AChTV me’yordagisidan 1,5-2 martaga yetib yuqori darajada bo‘lishi darkor). AChTB ni nazorat qilish nizkomolekulyar geparinlarni berishda talab qilinmaydi. Nadroparin kalsiy (fraksiparin) t/o 2850 anti-Xa YeD (0,3 ml) sutkasiga 1 maxal yoki enoksaparin natriy (kleksan) t/o 4000 anti-Xa YeD (40 mg) sutkasiga 1 maxal kiritiladi.
β-adrenoblokatorlar bilan davolash MI bilan barcha bemorlarga, agarda moneliklar bo‘lmasa, qo‘llaniladi. Qo‘llash uchun moneliklarga quyidagilar kiritiladi: bradikardiya (50 tadan daqiqasiga kamayishi), sistolik AB 90 mm sim. ustunidan past bo‘lishi, og‘ir darajadagi chap qorincha yetishmovchiligi, periferik gipoperfuziya belgilarini bo‘lishi, atrioventrikulyar qamal, bronxial astma yoki anamnezda surunkali obstruktiv o‘pka kasalligini bo‘lishliligi, oyoqlarni kuchli ishemiyasi. Atenolol birinchi martasiga vena ichiga 2,5-5 mg buyuriladi, yaxshi qabul qilingan taqdirda yana 10 daqiqalik interval bilan 2 marta qaytariladi, 15 daqiqa o‘tkazib ichish uchun 50 mg beriladi, so‘ngra ichish uchun 100 mg/sut. miqdorda berilib davom etdiriladi. Metoprolol ilk bora 2,5-5 mg dan vena ichiga bolyus yo‘li bilan kiritiladi va u yaxshi qabul qilinsa yana xar 2-5 daqiqada to 15 mg umumiy miqdorga yetkazilganiga qadar takroran beriladi, 15 daqiqadan keyin 50 mg ichish uchun buyuriladi, so‘ngra 50 mg dan 4 maxal sutkasiga 2 sutkagacha beriladi, kelgusida esa 100 mg dan sutkasiga 2 marta qabul qilishda davom etiriladi. Propranolol (anaprilin, obzidan) 2-3 mg vena ichiga bolyus yo‘li bilan kiritiladi, yaxshi qabul qilinsa yana 1 mg dan xar 2 daqiqada to 0,1 mg/kg, umumiy dozagacha kiritiladi, 2-3 sutkadan keyin ichishga 80 mg dan sutkasiga 3 maxal tayinlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |