O’simliklar fiziologiyasi

О‘simliklarda hosil qilingan tizimli immunitet. 
O‘simliklarning biron-bir qismiga infeksiya 
tushganda ko‘pchilik hollarda to‘qimalar va organlarda ushbu infeksiyaning qayta tushishiga nisbatan 
chidamlilik reaksiyalari yuz beradi. Ushbu hoi bir necha kun davom etishi va fitofag-hasharotlar hamda 
patogenlaming keng majmuasiga (zamburug‘lar, bakteriyalar, viruslar) qarshi mustahkam chidamlilik 
vujudga keladi. 
Binobarin, o‘simlik to‘qimalarida patogenga nisbatan immunitet hosil bo‘lishi nomaxsusdir. 
Ushbu immunitet o‘simlik to‘qimalari zararlanishidan keyin bir necha hafta yoki oylar cho‘zilib ketishi 
mumkin. 
O‘simliklarda hosil bo‘ladigan tizimli immunitet tashqi tomondan o‘ta sezgir reaksiyalarga 
o‘xshaydi. Ammo tizimli immunitetning hosil bo‘lishi uchun o‘simliklarda 
nekroz 
paydo bo‘lishi lozim. 
Tizimli immunitetda ayrim himoyalanish birikmalari, masalan, fitoaleksinlar, lignin, xitinaza hamda 
boshqa birqancha gidrolitik fermentlar miqdori ortadi. Tizimli immunitetda patogenlar bilan zararlanishda 
hosil bo‘ladigan va bu holni o‘simlikning patogen bilan uchrashmagan boshqa qismlariga yetkazib bera 
oladigan endogen signallar alohida ahamiyatga ega. O‘simiiklaming tizimli immunitetida fitogormonlar, 
xususan, salitsil 
va jasmon kislotalari va ularning metil efirlari alohida o‘rin tutadi. Chunki, ular uchuvchan 
bo’lganligi sababli zararfanish haqidagi signalni havo orqaii o‘simlikning boshqa organlarigagina 
yetkazib bermasdan, balki atrofdagi barcha qismliklarga ham yetkazib berishi mumkin.
O‘simliklarda tizimli immunitetning hosiladori bu salitsil kislotasidir. Shuning uchun ham 
o'simliklarni salitsil kislotasi yoki uning analoglari bilan ekzogen ishlash ularda tizimli immunitetning 
shakllanishiga olib keladi. Salitsil yig‘a olmaydigan mutant o‘simliklarda tizimli immunitet hosil 
bo‘lmaydi.
O‘simliklarga patogen ta’sirida salitsil kislotasi ko‘p miqdorda sintezlanishi mumkin. Ushbu 
jarayonda hosil bo’lgan salitsil kislotasining ortiqcha miqdori glukoza bilan konyugat hosil qilishi va 
o‘simlikning ikkinchi marta zararlanishida gidrolizlanib erkin salitsil kislotasiga aylanishi mumkin. 
O‘simlik to‘qimalarida Salitsil kislotasi miqdorining ko‘payishi o‘z navbatida patogen 
rivojlanishini to‘xtatuvchi va o‘simlik to‘qimalari hujayralari devorini mustahkamlovshi ayrim fenol 
birikmalari va fitoaleksinlar sintezini kuchaytiradi. Shuningdek, salitsil kislotasi maxsus genlar deb 
ataluvchi