O’rta maxsus va oliy ta’lim vazirligi o’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi toshkent tibbiyot akademiyaSI

Malakali jarroxlik yordam.
Saralash: -o`pka shikastlari(qovurg`a sinishlarisiz ko`krak qafasi lat yeyish va qisilish va ichki organlar shikastlanish yo`qligi holatlarida) - sog`ayish komandasi yoki yengil o`pka kasaliklari gospitalida, -og`ir va o`rta og`irlikdagi jaroxatlari ,malakali jarroxlik yordami ko`rsatishda lozim emasligi, qabul-evakuvatsion bo`limida yordami ko`rsatishdan keyin gospital tasarufidagi bazalarga evakuvatsiya qilib yotqiziladi: -kerakli malakali xirurgik yordam ko`rsatishga hayotiy ko`rsatmalar: ichki qon ketishni davom etishi, ichki klapan pnevmotoraksida (bog`lam qo`yishda torakosintez uchun), vagosimpatik blokada va spirt-novokainli blokada aralashmasi (soatiga 96%li spirt va 3 soatiga0,5% li novokain eritmalari)ni sinish joyiga har biri 3-5 ml dan ineksiya bajarish uchun -yarador shok holatida qon ketish davom etayotganligini yo`qotishda, - shokka qarshi terapiya qo`llaniladi maxsus bo`limlarida amalga oshiriladi. Ixtisoslashtirilga jarroxlik yordami: -vaqti vaqti bilan torakosintez yo`li bilan drenajlash, yoki pnevmotoraks va gemotoraksda plevral bo`shliqqa punksiyaqilish:-aktiv drenirlash muvaqqiyatsiz kechsa torakotomiya o`ytkaziladi, o`pka jaroxatini tikish, atipik kesma paydo qilish, loboektomiya, gohida pulmonoektomiya. Bosh bronxlarda o`pka to`qimalari shikastlanishining ahamiyatsiz bo`lgan kesmalarida lavsan iplari yoki xromlangan ketgutlar ishlatiladi.
Jang paytida Qonketish,qon quyish. Ikki Jaxon urushida jang maydonida qon ketishda o`lganlar hissasi umumiy hisobda 30-50% tashkil qiladi. Evakuatsiya bosqichlarida 25% dan k o`proq ketish-ichki va tashqi shikastlanishlardan hosil bo`ladi. Qon ketish va tomirlar jaroxatlari klassifikatsiyasi
Travmatik;-travmatik bo`lmagan (jaxon urushi ma`lumotlariga ko`ra). Tomir yopiq shikasti, tomir ochiq shikasti - o`q otuvchi qurolli va o`q otuvchi qurolsiz.
Tomir shikastlanishi ko`rinishida:-arteriya jaroxati, vena jaroxati, vena va arteriya aralash jaroxati.
Jaroxat xarakteriga ko`ra: - to`liq, noto`liq.
Klinik belgilariga ko`ra: - birlamchi qon ketishsiz, birlamchi qon ketishli, tarang tortilgan gematoma ko`rinishi bilan, maxalliy qon aylanishni buzilish belgilari bilan.