O‘rta maxsus ta’lim vazirligi begzod Xodjayev, Abdushukur Choriyev, Zuxra Saliyeva

Metodologik madaniyatning shakllanganlik darajalari: 
Nolevoy
daraja – metodologik madaniyat elementlari shakllanmagan. 
Beqaror-empirik
daraja – tasavvur etish darajasida noto‘liq metodologik 
bilimlar, ayrim metodologik, rasmiy-mantiqiy va vosita-texnologik ko‘nikmalar 
shakllangan; tadqiqot ishining mavzusi dolzarb emas, muammo aniq qo‘yilmagan 
va shakllantirilmagan; tadqiqot metodologik nuqtai nazardan asoslanmagan, 
eklektik tusga ega; kategorial apparati mazmuni va tarkibiy tuzilmasi aniq ishlab 
chiqilmagann, mantiqan noto‘g‘ri; faraz yangi emas; tadqiqot mantiqi metodologik 
nuqtai nazardan noto‘g‘ri va asoslanmagan; tajribaviy ish dasturi nazariy nuqtai 
nazardan asoslanmagan, texnologik jihatdan ziddiyatga ega; tadqiqot natijalari va 
xulosalari originallik, yangilik, nazariy mohiyat yo‘qligi bilan tavsiflanadi; 
tadqiqotning alohida bosqichlari, jarayonlarining tartibsiz refleksiyasiga ega, lekin 

---

120 
metodologik refleksiyaning subyektini aks ettirmaydi; intellektual-uslubiy doirasi 
tor; intellektual faoliyatning algoritmik usullari ustuvorligi; “sinash va xato 
usuli”ning ustuvorligi; avval ishlab chiqilgan tadqiqot vositalarining majmui 
asosida ilgari surilgan ilmiy muammo echimini aks ettiradi; tadqiqotning evristik 
potensiali past – tadqiqot fanda mavjud bo‘lgan pedagogik obyektlarni 
o‘rganishga qaratilgan, an’anaviy konsepsiya doirasida amalga oshirilgan; yangi 
natijalarga erishilganlik ehtimoli juda past (tadqiqotchi fanga ma’lum bo‘lgan 
dalillar, qoidalarni deyarli takrorlayapti).