Orqali biror narsa haqida ma’lum qilinadi, xabar beriladi, uning oxiriga nuqta qo’yiladi

1. Yig’iq ikki bosh bo’lakli gaplar tarkibida bosh bo’laklargina mavjud 

bo’ladi:  O’quvchilar yig’ildilar. Ba’zan ega va kesim birikma bilan ifodalanib, 

kengayib keladi va ikkinchi darajali bo’laklar borga o’xshab ko’rinadi, lekin bu 

gaplar ham yig’iq gaplar hisoblanadi: Yigit ham shunaqa bo’ladimi? Ikki dugona 

termulib qolishdi. 

2. Yoyiq ikki bo’lakli gaplar tarkibida bosh bo’laklardan tashqari, ikkinchi 

darajali bo’laklar ham qatnashadi: O’quvchilar maktab zaliga yig’ildilar.   

1. Shaxsi ma’lum gaplar kesimiga qarab egasini aniqlash mumkin bo’lgan 

gaplardir: Yutuqlar oldida esankiramaylik (Biz). 

2. Shaxsi no’malum gaplar kesimiga qarab ish-harakatning haqiqiy 

bajaruvchisini aniqlash mumkin bo’lmagan gaplardir: Yaxshini  maqtaydilar, 

yomonni uyaltiradilar. (kesim 3-shaxsdagi fe’l bilan ifodalanganda, shaxsi ma’lum 

va shaxsi no’malum gaplar quyidagicha farqlanadi: shaxsi ma’lum gapda 

so’zlovchi o’ziga tanish shaxs haqida so’z yuritadi, shaxsi no’malum gapda esa 

o’zi shaxsan tanimagan shaxs(lar)  haqida so’z yuritadi: Bugun    keldi – shaxsi 

ma’lum gap. Sevgini chidaganga chiqargan – shaxsi no’malum gap.)