«органик кимё»



Download 0,71 Mb.
bet16/22
Sana31.05.2022
Hajmi0,71 Mb.
#623820
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   22
Bog'liq
ОРГАНИК КИМЁ лаб.ишлари

Тажриба №11. Ацетиленнинг оксидланиши
Реактив ва материаллар: Ацетилен гази, 5%-ли сода эритмаси, калий перманганатнинг 0,1 % ли эритмаси; пробирка.
Пробиркага калий перманганат эритмасидан 2мл солиб, унга 2-3 томчи сода эритмасидан қўшинг, ундан ацетилен газини ўтказинг. Эритманинг ранги ўзгаради ва марганец-(IV)-оксиднинг қўнғир чўкмаси ҳосил бўлади; бу ацетиленнинг оксидланганлигини билдиради.
Ацетиленнинг оксидланиши натижасида ҳар хил моддалар ҳосил бўлиши, шунингдек, молекуланинг учбоғ тутган жойдан парчаланиши ҳам мумкин.




Тажриба № 5 Этил бромид синтези

Реактивлар. Этил спирт, 95% -10 мл


Калий бромид -5г
Концентрланган сульфат кислота -3-5 томчи
Сув -2мл
Асосий реакция:
Р

еакция механизми:



Қўшимча реакциялар:






Хажми 25мл-ли бўлган пробиркага 4 мл концентрланган сульфат кислота ва унинг устига аралаштириб турган ҳолда 10мл совутилган 95%-ли этил спирти, сўнгра 2 мл сув қуйилади. Аралашмага 5 г яхши майдаланган калий бромид қўшилади. Реакцион аралашма паст алангада қайнаш даражасигача (30 минут атрофида) горелка ёки спиртовка ёрдамида қиздирилади ва ҳосил бўлган этил бромид 10 минут атрофида эҳтиётлик билан ҳайдаб олинади. Сув остига мойсимон этилбромид тушиши тугагунча қиздирилади. Реакция тугагач этил бромид ажратгич воронка ёрдамида сувдан ажратилади. 10-15 минутдан сўнг иссиқ этил бромид термометр ва совутгич билан жихозланган Вюрц колбасига қуйилиб, 38-390C-да ҳайдаб олинади. Этил бромиднинг ҳосил бўлиши 2,7-2,9г (52%).


Синтез учун берилган бирикмалар физик-кимёвий константалари



Бирикма

Молекула массаси

Зичлиги, d20

Тқайн. 0С

Тсуюк. 0С

Эрувчанлик

С2Н5ОН

46,07

0,789

78,3

-144

с., эф., хлф

Н24

98,08

1,84

336,5

10,4

с., СП

КВr

119,01

2,75

137,6

728

сув, эф.

С2Н5Вr

108,97

1,455

38,4

119

эт., эф., хлф

Амалий қисм жадвали

Бирикма формуласи

Бирикмалар миқдори

Ортиқчалик коэффициенти

г

мл

моль

С2Н5ОН

31,44

40





Н24

138

75





КВr

60

-





Амалий кисм жадвалини тўлғизиш учун кўрсатма матнида келтирилган бирикмалар формуласини ёзиб, уларнинг қаршисига ўша ерда келтирилган тегишли миқдорларини кўчириб ёзинг.


Бирикмалар миқдори кўрсатмада граммларда берилган бўлса, миллилитрга ёки аксинча – ҳажм бирликларида (V) берилган бўлса, масса (Р) бирликларига ўтказиш керак.
Бунинг учун Р = Vd тенгламасидан фойдаланинг. Масалан:




Жадвал тўлғизиб бўлингач, унда келтирилган, ўзингиз ҳисоблаб топган ортиқчалик коэффициентидан фойдаланиб, сизга берилган дастлабки бирикма миқдорига мос келадиган бошқа реагентлар миқдорини ҳисоблаб чиқинг.


Фараз қилайлик, сизда 25 г калий бромид бор. Ҳисоб юритиш учун шу миқдорнинг молдаги миқдорини топинг. Бунинг учун берилган миқдорни калий бромиднинг молекуляр массаси кўрсаткичига бўлиш керак:

25 г : 119,01г/моль = 0,210 моль


Демак, синтез учун 0,210 моль КВr га 2,792 марта ортиқча Н24, 1,353 марта ортиқча этил спирт олиш керак:






Қилган ҳисобингизнинг тўғрилиги кўрсатмада берилган миқдорга нисбатан пропорция тузиб текшириб кўришингиз ҳам мумкин:
КBr – H2SO4
РH2SO4 учун 60 г – 138 г
25 г – х

КBr – С2H5
РH2SO4 учун 60 г – 31,44 г
25 г – х

Хато (Х) олинаётган реагент миқдорининг 3-5 фоизидан ошмаслиги керак. Ҳисоблаб топилган миқдорлар граммларда ифодаланган. Тажрибага олинаётган бирикмалар суюқлик (улар ҳажм бирликларида ўлчанади). Шунинг учун масса бирлигини ҳажм бирлигига ўтказиш керак:


Демак, берилган 25 г калий бромиддан оптимал миқдорда этилбромид олиш учун реакцияга 16,6 мл этил спирт ва 31,25 мл сульфат кислота олиш керак экан.


Тажриба ниҳоясида олинган бирикманинг унуми ўлчанади ва бу миқдор назарий унум билан фоиз ҳисобда келтирилгандек бир моль калий бромиддан бир моль ҳосил бўлиши лозимлигига асосланади:
КBr – С2H5
60 г – 31,44 г
Айтайлик, тажриба натижасида 12,4 мл этил бромид ҳосил бўлди. У 12,4 мл  1,455 г/см3 = 18,04 г.
Назарий унум 22,71 г – 100% бўлса,
18,04 г - х

Демак, амалда олинган маҳсулот назарий унумнинг 79,44 фоизини ташкил қилади.
Этилбромиднинг солиштирма оғирлиги = 1,461, синдириш кўрсаткичи = 1,4239.


Download 0,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish