Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа

Kumolning gidroperoksididan fenol olish.
Elektronlar taqchil kislorod atomi 
bo’yicha migratsiya. 
So’ngi yillarda fenol ishlab chiqarishda muhim o’rin topib borayotgan 
usullardan biri kumol asosidagi sintezdir. Kumol havo kislorodi bilan oksidlanishidan 
gidroperoksidlarni hosil qiladi, ular o’z navbatida kislotalarning suvli eritmasida fenol va 
atsetonga parchalanadi. 
Kumol gidroperoksidining kumolga o’tishi, qaytaguruxlanish bosqichini o’z ichiga olishi 
taxmin qilinadi, chunki peroksidda uglerod atomi fenil guruxi bilan bog’langan, fenolda esa 
kislorod bilan bog’langanligini ko’ramiz. Izlanishlar kumol peroksidining qaytaguruxlanishi 
elektronlari taqchil kislorod atomiga 1,2-siljish hisoblanadi. Reaksiya quyidagi bosqichlardan 
o’tishi taxmin qilinadi: 
kumol 
CH
3
 – C – H
CH
3 
O
2 
kumol gidroperoksidi 
CH
3
 – C – OOH
CH
3
H
2
O, H
+ 
fenol 
OH
aseton 
CH
3
 – C = O
CH
3 
+ 
OH
OCH
3
evginol 
(chinni gul moyi) 
CH
2
CH=CH
2
OH
OCH
3
izoevginol 
(muskat yong’og’ moyi) 
CH=CHCH
3
OCH
3