O’quvchilarni kasb-hunarga yo’naltirish va psixologik-pedagogik respublika tashxis markazi

(Izoh:dasturlar va tadbirlarni rejalashtirish va o’tkazilishi muassasada joylashgan etnik va maktabdagi ijtimoiy-psixologik xususiyatlarga asoslanadi.)
5-sinf o’quvchilari bilan o’tkaziladigan psixologik tadbirlar

1. 
   Yangi muhitga moslashish davridagi xavotirlanishni aniqlash so’rovnomasi
   
2. 
   “Beshinchi sinf o’quvchisi bo’lish osonmi?” trening mashg’uloti
   
3. 
   “Farzandim endi 5-sinfda” ota-onalar yig’ilishi
   
4. 
   “Siz farzandingizni bilasizmi?” so’rovnomasi
   
5. 
   “O’zimizdagi his-tuyg’ularni anglash va xavfsiz namoyon qilishni o’rganamiz” trening mashg’uloti
   
6. 
   “Oila rasmi” metodikasi.
   
7. 
   O’z xarakterimizni chizamiz.
   
8. 
   Bolalarda agressiv xulq-atvor psixologik korreksiyasi.
   

6-sinf o’quvchilari bilan o’tkaziladigan psixologik tadbirlar

9. 
   “Kaktus” metodikasi
   
10. 
    “Mavjud bo’lmagan hayvon” proyektiv metodikasi
    
11. 
    “O’zini anglash, pragnoz qilish hamda qiyinchiliklarni yengib o’tish qobiliyatini rivojlantirish” trening mashg’uloti
    
12. 
    “Ijobiy tarbiya tamoyillari” ota-onalar yig’ilishi
    
13. 
    “Oila rasmi” metodikasi.
    
14. 
    “O’zimizdagi his-tuyg’ularni anglash va xavfsiz namoyon qilishni o’rganamiz” trening mashg’uloti
    

7-sinf o’quvchilari bilan o’tkaziladigan psixologik tadbirlar

15. 
    O’quvchilarning o’ziga bo’lgan ishonchini tiklash bo’yicha treninglar
    
16. 
    “Mavjud bo’lmagan hayvon” proyektiv metodikasi
    
17. 
    Ijobiy tarbiya tamoyillari, ota-onalar yig’ilishi
    
18. 
    “Avtoportret” proyektiv metodikasi
    

5-sinf o’quvchilari bilan o’tkaziladigan psixologik tadbirlar


Yangi muhitga moslashish davridagi xavotirlanishni aniqlash
5-sinfga o’tish davri bilan bog’liq bo’lgan xavotirlanishni boshidan kechirayotgan o’quvchilarni qanday aniqlash mumkin? Buning uchun bir nechta metodikalar (Filipsning “Maktabdagi xavotirlanish testi”, Spilbergning “O’z-o’zini baholash shkalasi”, Teylorning “Xavotirlanish paydo bo’lishining shaxsiy shkalasi”) mavjud. Ushbu testlar bolalarning maktabdagi turli vaziyatlarda stress xolatiga tushishini aniqlash imkonini beradi.

Bular:

1. 
   maktabdagi umumiy xavotirlanish;
   
2. 
   ijtimoiy stressdan tashvishlanish;
   
3. 
   yutuqlarga erishishda ehtiyojlarning frustratsiyasi;
   
4. 
   o’zini namoyon qilishdan qo’rqish;
   
5. 
   bilimni tekshirish oldidagi qo’rquv;
   
6. 
   atrofdagilarning ishonchini oqlay olmaslik qo’rquvi;
   
7. 
   ruhiy zarbaga past fiziologik qarshilik;
   
8. 
   o’qituvchi bilan munosabatlardagi qo’rquv va muammolar.
   

Ko’p hollarda “bilimni tekshirish oldidagi qo’rquv”, “o’zini namoyon qilishdan qo’rqish”, “atrofdagilarning ishonchini oqlay olmaslik qo’rquvi” xavotirlikning yetakchi parametrlari hisoblanadi.
Quyidagi 5-sinf o’quvchilarining moslashuv davrida kuzatiladigan xavotirlik darajasini tez va holisona aniqlaydigan ekspress metodikani ikki marta: oktyabr va yanvar oylarida o’tkazish taklif etiladi. Bu maktab amaliyotchi psixologiga o’quvchilarda xavotirlik darajasining o’sishi va pasayishini kuzatish imkonini beradi. Bu ma’lumotlarni o’quvchilar bilan korreksion mashg’ulotlar o’tkazilayotganda hisobga olish lozim, chunki xavotirlikning me’yor darajasi ruhiy faoliyatni safarbarlashtiradi, yuqori darajasi esa shaxslararo munosabatlarga va ta’lim olishga to’sqinlik qiladi.
Bolalarga oxirgi paytda kayfiyatlaridagi o’zgarishlarni baholash taklif etiladi. Ijobiy tasdiq faqatgina o’zgarish ro’y bergan bo’lsa qabul qilinadi. Masalan, bola ilgari tez charchagan va hozir ham huddi shunday tez yoki kamroq charchayotgan bo’lsa, u holda bu “yo’q” javobidir.
Taklif etilgan har bir tasdiqni “Oxirgi paytda…....” jumlasidan boshlash kerak.