O’quv uslubiy majmua

1.3. Signallarni vaqt bo‘yicha diskretlash va amplituda bo‘yicha

kvantlash

Analog signallar vaqt va amplituda bo‘yicha uzluksiz ko‘rinishda bo‘ladi. Raqamlisignal(𝑺𝒅(𝒕)) vaqtning(𝑡) diskretnuqtalarida mavjudbo‘lib, har bir nuqta ikkilik koddagi qiymatga ega.
Vaqt bo‘yicha diskretlash – bu signal amplitudasining oniy qiymatlarini muntazam oraliqlarda qayd qilish (o‘lchash) jarayonidir [12]. Boshqacha qilib aytganda, bu doimiy o‘zgaruvchan ma’lumotlardan oniy qiymatlarni tanlashdir. Analogli uzluksiz signaldan diskret signal ko‘rinishiga o‘tkazish vaqt bo‘yicha diskretlash asosida amalga oshiriladi (1.4-rasm).

25

t 0

SD(t)
S0
S1
S2
S3

0
S6 ^{S7 S8} S9 S5
S4

∆t

S10

t

1.4-rasm. Vaqt bo‘yicha diskretlash

Yuqoridagi tasvirdan ko‘rinib turibtiki, kiruvchi uzluksiz signal 𝑆_𝐷 (𝑡) qiymatlar ketma-ketligini {𝑆_𝑘 } ifodalaydi. Interval ∆𝑡 diskretlash qadami deb ataladi, 𝑓𝑑 = 1/∆𝑡 – bu esa diskretlash chastotasi deb ataladi. Diskretlash chastotasi signallarga samarali ishlov berish uchun signalni to‘g‘ri ifodalashga bog‘liq bo‘lgan muhim parametr hisoblanadi.
Daraja bo‘yicha kvantlash – bu o‘zgarmas (oniy) signal qiymatlarini N razryadli ikkilik kodga o‘girishdir. Kompyuter tizimlarida N razryad qiymati 6-12 ikkilik raqamlar oralig‘ida tanlanadi (1.5-rasm).

7kGs

1.5-rasm. Daraja bo‘yicha kvantlash