O’quv-uslubiy majmua 5140300-Kimyo va ekologiya bakalavr ta’lim yo’nalishi talabalari uchun Tuzuvchi – kimyo fanlari nomzodi

Natriy tiosulfatning ishchi eritmasining normalligini aniqlash
Natriy tiosulfatning K₂Cr₂O₇ bilan oksidlangan reaksiyasi juda murakkab va u bitta reaksiya bilan ifodalanadi:
K₂Cr₂O₇+6KJ+7H₂SO₄ = Cr₂(SO₄)₃+K₂SO₄+7H₂O+3J₂
2Na₂S₂O₃+J₂=Na₂S₄O₆+2NaJ
Natriy tiosulfatning titrtini aniqlash uchun titrlash kolbasiga 15 m 2n H₂SO₄ va 10-15 ml 10% li KJ eritmasidan quyiladi. Aralashma muayyan hajmdagi K₂Cr₂O₇ tayyorlangan eritmasi qo’shiladi. Reaksiya oxirigacha ketishi uchun qorong’i joyda 5 min qo’yiladi. Shundan so’ng aralashma tiosulfatning ortiqcha miqdori kislora ta’sirida parchalaning ketishini oldinini olish uchun taxminan 100 ml distillanga suv bilan suyultiriladi va ajralib chiqqan yod eritmada och sariq (somon rang) rang hosil bo’lgunicha natriy tiosulfat ishchi eritmasi bilsn titrlanadi. So’ngra 2-3 ml indikator eritmasi qo’shiladi va eritmaning ko’k rangi och yashil ranga o’tguncha (yashil rangni eritmada Cr³⁺ ionini hosil qiladi) titrlash davom ettiriladi. Titrlash 3 marta olibboriladi va or’tacha qiymat olinadi. Titrlash natijalari bo’yicha natriy tiosulfat eritmasining normalligi (yoki 0,05 n eritmaga tuzatma) va titri hisoblab topiladi:



Mor tuzi eritmasida Fe²⁺ ning miqdorini aniqlash
Analiz qilinishi kerak bo’lgan eritma 100 ml hajmli o’lchov kolbasiga distillangan suv bilan suyultiriladi va yaxshilab aralashtiriladi. Pipetka yordamida bu eritmadan 10 ml olinadi va konussimon kolbaga quyiladi. Uning ustiga 4-5 ml 2n H₂SO₄ va 10 ml 10% li KJ eritmasidan qo’shib 10 min qorong’i joyga quyiladi. So’ngra aralashma natriy tiosulfat eritmasi bilan titrlanadi. Misning miqdori quyidagi formula yordamida aniqlanadi.

Analizning absolyut nisbiy xatosi hisoblanadi.