O’quv-uslubiy majmua 5140300-Kimyo va ekologiya bakalavr ta’lim yo’nalishi talabalari uchun Tuzuvchi – kimyo fanlari nomzodi

C₂O₄^2- - 2e^- = 2CO₂ 215
Mn^2- + 5e^- = Mn^2- 512
KMnO₄ yangi tayyorlangan oksalat kislota bilan titrlanadi. Buning uchun 250 ml 0,05n eritma tayyorlashga H₂C₂O₄ dan qancha tortim olish kerakligini hisoblaymiz:

250 ml 0,05 n eritma tayyorlash uchun 63,04 ∙0,05 ∙0,25 = 0,788 g oksalat kislota o’lchab olish kerak. Analitik tarozida 0,788 g tortim o’lchab olinadi va ehti-yotlik bilan 250 ml hajmli o’lchov kolbasiga solinadi, so’ng distillangan suvda eritilib, kolbaning belgisiga qadar suv bilan suyultiriladi va yaxshilab aralashtiriladi. Tayyorlangan oksalat kislotaning titri va normalligi quyidagicha aniqlanadi.
Misol uchun oksalat kislotaning o’lchab olingan tortim massasi 0,7935 g bo’lsa, eritmaning titri

Eritmaning normalligi

Kaliy permanganat eritmasining aniq konsentratsiyasini aniqlash
Tozalab yuvilgan shisha jumrakli byuretkani KMnO₄ eritmasi bilan yuvib, so’ngra byuretka KMnO₄ eritmasi bilan to’ldirilib titrlash uchun tayyorlanadi.
Pipetka oksalat kislota eritmasi bilan chayqaladi va unda 25 ml standart eritmadan o’lchab olib, konussimon kolbaga solinadi. Eritma ustiga 2 n sulfat kislota eritmasidan 15 ml qo’shib aralashma 75-80°C gacha qizdiriladi (eritma qaynab ketishiga yo’l qo’ymaslik kerak, aks holda oksalat kislota parchalanib ketadi). Qaynoq eritma byuretkadagi KMnO₄ eritmasi bilan titrlanadi.
KMnO₄ eritmasi, dastlab issiq eritmani ohista chayqatib turgan holda tomchilatib quyiladi. Bir tomchi KMnO₄ ning rangi o’lchangandan so’ng keyingi tomchini qo’shish mumkin. Bir tomchi KMnO₄ ta’siridan 1-2 min ichida yo’qolmaydigan och pushti rang hosil bo’lguncha titrlash davom ettiriladi. Kamida 3 marta aniq titrlash o’tkaziladi va natijalarning o’rtacha qiymati olinib, undan KMnO₄ eritmasining normalligini aniqlashda foydalaniladi.
Misol uchun 0,05049 n. konsentratsiyali 25 ml oksalat kislota eritmasini titrlash uchun o’rtacha 26,15 ml KMnO₄ eritmasi sarflangan bo’lsin. U holda KMnO₄ eritmaning normalligi